Powstańcze biografie

Mikołajczyk Stanisław

Mikołajczyk Stanisław (1895–1971), s. Wojciecha i Marianny. Ur. 5.05.1895 r. w Ołoboku, w ówczesnym powiecie ostrowskim. Po ukończeniu 6 klas szkoły ludowej krótko pracował jako górnik. Następnie wraz z rodzicami przeprowadził się do Świątkowa w powiecie żnińskim. W 1915 r. wcielony do armii niemieckiej. Służył w piechocie. 1.06.1916 r. zawarł związek małżeński z Heleną Słowińską (1893-1981), z którą doczekał się 4 dzieci: Zygmunta, Elżbiety (zmarli podczas emigracyjnej podróży na statku), Marty (1922-1988) i Jana (1929-1997).
Wykorzystując niepokoje społeczne podczas przewrotu rewolucyjnego w Niemczech, zdezerterował z armii i powrócił do rodzinnego domu w Świątkowie. 1.01.1919 r. wstąpił jako ochotnik do tworzącej się pod kierunkiem Tadeusza Kruszki powstańczej kompanii juncewskiej. Walczył o Żnin i Szubin, a następnie skierowano go na odcinek frontu północnego pod Rynarzewo, gdzie 22.04.1919 r. zasilił szeregi 2. kompanii 10. Płk. Strzel. Wlkp. W tym okresie pomocy powstańcom udzielała również żona Stanisława  – Helena. Po zakończeniu działań powstańczych oddziały jego pułku wzięły udział w walkach o Lwów. W trakcie jednej z bitew został przysypany ziemią w okopach. Po powrocie do rodzinnego domu nadal pracował jako górnik, ale pogarszający się stan zdrowia spowodował, że przeniósł się do pracy na roli. Pod koniec lat 30. XX w. przebywał często za pracą poza granicami kraju, m.in. w Holandii, gdzie odnotowano jego pobyt w ambasadzie RP w Rotterdamie. W okresie okupacji niemieckiej 1939-1945 ukrywał się przed Niemcami, którzy poszukiwali go za udział w Powstaniu Wielkopolskim. Po zakończeniu II wojny światowej pracował w Lotniczych Zakładach Remontowych w Bydgoszczy, gdzie przełożeni ocenili go jako sumiennego i rzetelnego pracownika. W 1957 r. wstąpił w szeregi bydgoskiego koła ZBoWiD-u. Od 1960 r. przebywał na emeryturze. W 1970 r. przeniósł się z Białych Błót do Szkocji w dawnym powiecie szubińskim, gdzie zamieszkał u córki i zięcia, którzy prowadzili gospodarstwo rolne. Mikołajczyk był wielokrotnie wyróżniany i odznaczany m.in. Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym (1958). Zmarł 22.12.1971 r. w Szubinie, pochowany został na cmentarzu parafialnym w Rynarzewie.

autor publikacji : Piotr S. Adamczewski

bibliografia : Archiwum ZKRP i BWP Oddział w Bydgoszczy, teczka osobowa S. Mikołajczyka, sygn. 115/3217. Obecnie w CAW w Warszawie; Archiwum rodzinne (książeczka wojskowa wyd. 8.11.1922 r. w Powiatowej Komendzie Uzupełnień w Szubinie, odpis aktu zgonu, nr /1971, legitymacje odznaczeń); Archiwum USC Szubin, Księga Zgonów 1971 (akt zgonu S. Mikołajczyka, sygn. 187/71), 1981 (akt zgonu H. Mikołajczyk, sygn. 137/81); Relacje pozyskane od rodziny Kaźmierczaków ze Szkocji (gmina Szubin) – w archiwum autora.

powrót do poprzedniej strony | do góry