Powstańcze biografie
Gutkowski Franciszek
Od 1.01.1919 r. uczestniczył w bojach o Rynarzewo, walcząc w samorzutnym oddziale miejscowych ochotników zorganizowanym m.in. przez ks. Mieczysława Buławskiego i organistę Kazimierza Tomaszewskiego. Brał udział w oswobadzaniu magistratu, dworca kolejowego oraz urzędu pocztowego. 12.01.1919 r. został aresztowany przez Grenzschutz dowodzony przez oberleutnanta (por.) Freiherta von Grolla, a następnie internowany do obozu jenieckiego Altdamm (Szczecin-Dąbie). Podczas transportu kolejowego w bydlęcych wagonach, podobnie jak wielu innych, został dotkliwie pobity przez niemieckich żołdaków. Uwolniony z obozu pod koniec marca 1919 r. W drodze powrotnej do domu, w Chojnicach, został zaopatrzony w ubranie i jedzenie przez Macieja Pronobisa, urzędnika miejscowej poczty. Tam też poznał swoją przyszłą żonę. Po powrocie do domu rodzinnego w Rynarzewie, pomimo podpisania w obozie oświadczenia, że nigdy nie chwyci za broń przeciwko Niemcom, nadal uczestniczył w działaniach zbrojnych na froncie północnym powstania. 1.05.1919 r. zaciągnął się do 11. Płk. Strzel. Wlkp. w Śremie. Służbę wojskową odbywał również w koszarach w Gnieźnie i Bydgoszczy, skąd został zwolniony do rezerwy 1.10.1920 r. W 1922 r. udał się ponownie do Chojnic, gdzie rozpoczął pracę w urzędzie pocztowym. Należał w okresie dwudziestolecia międzywojennego do chojnickiego koła Weteranów Powstania Wielkopolskiego 1918/1919. W latach 1922-1934 posiadał VI grupę zaszeregowania w pracy zawodowej na Poczcie Polskiej. Przed rokiem 1939 należał już do V grupy zaszeregowania zawodowego i jeszcze przed wybuchem II wojny światowej, we wrześniu 1939 r., uzyskał nominację na naczelnika Urzędu Pocztowego Poczty Polskiej Telefon i Telegraf w Chojnicach. W październiku 1924 r. zawarł związek małżeński z Martą Pronobis (1901-1976), urzędniczką magistratu w Chojnicach. Małżonkowie mieli 2 córki: Irenę (ur. 1926) i Krystynę (1932). Od początku wybuchu wojny Gutkowski ukrywał się w Bydgoszczy, a jego żona Marta z 2 córkami powędrowała nad Bzurę, gdzie 19.09.1939 r. zakopała pudełko z medalami męża. Franciszek Gutkowski zginął w niewyjaśnionych okolicznościach. Na prośbę rodziny w 1945 r. sąd w Chojnicach ustalił, że datą jego śmierci jest dzień 30.09.1941 r. Miejsce pochówku do dziś jest nieznane. Za wierną służbę ojczyźnie Gutkowski odznaczony był m. in. Srebrnym Krzyżem Zasługi, który odebrał jesienią 1938 r. w Toruniu.
autor publikacji : Piotr S. Adamczewski
bibliografia : Archiwum Państwowe w Bydgoszczy. USC Rynarzewo. Księga urodzeń 1900, sygn. 79; Izba Patrona Zespołu Szkół im. Powstańców Wielkopolskich w Rynarzewie. Lista internowanych mieszkańców Rynarzewa do obozu jenieckiego Altdamm (Szczecin-Dąbie) 12.01.1919-28.03.1919, poz. 12 F. Gutkowski; Materiały przekazane autorowi przez córkę Irenę Łepek z Chojnic (poświadczenia o udziale w Powstaniu Wielkopolskim 1918-1919, zaświadczenie o pracy w Urzędzie Pocztowym w Chojnicach, odpisy zaświadczające o odbyciu służby wojskowej w 11. Płk. Strzel. Wlkp.).
powrót do poprzedniej strony | do góry
Data wydruku : 2024-12-03
Źródło : Powstanie Wielkopolskie 1918-1919 na Pałukach i Krajnie - ludzie, miejsca, wydarzenia - https://powstanie.szubin.net
Powstanie Wielkopolskie 1918-1919 na Pałukach i Krajnie - ludzie, miejsca, wydarzenia - Muzeum Ziemi Szubińskiej im. Zenona Erdmanna
Dane adresowe
Muzeum Ziemi Szubińskiej
im. Zenona Erdmanna
ul. Szkolna 2
89-200 Szubin
E-mail
powstanie@szubin.net
muzeum@szubin.net
Telefony
52 384 24 75
Godziny otwarcia
w dni powszednie w godzinach od 8.00 do 16.00
Odwiedziny serwisu
dzisiaj7
wczoraj12
razem164171
„Utworzenie strony internetowej i wydanie przewodnika promującego miejsca pamięci narodowej związanej z Powstaniem Wielkopolskim 1918-1919”
współfinansowana jest ze środków Unii Europejskiej w ramach osi 4 – Leader Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007–2013.
Instytucja Zarządzająca PROW 2007–2013 – Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi