Powstańcze biografie

Gutkowski Apolinary

Gutkowski Apolinary (1868-1955), s. oberżysty Mikołaja i Marianny z domu Przybylińskiej. Ur. 23.07.1868 r. w Rynarzewie. W latach 1874-1880 uczęszczał do szkoły wyznaniowej w Rynarzewie, po zakończeniu której wyuczył się zawodu obuwnika (szewca). 16.06.1896 r. zawarł w Żninie związek małżeński z Teresą Nalipińską (1875-1954). Doczekał się 10 dzieci: Mariana Syktusa (1897-1967), Stanisławy Salomei (1898-1983), Barbary (1900-1980), Władysławy Anny (1902-1927), Alfonsa (1904-1987), Łucji Pelagii (1906-1993), Romualda (1909-1983), Moniki (1911-2001), Joanny Franciszki (1913-1946) oraz Sylwestra Klemensa (1917-1987). W 1897 r. otrzymał od rodziców w spadku dom i warsztat przy ul. Ku Gąsawce (obecnie Stolarska 7), gdzie prowadził warsztat szewski. W 1912 r. powołany przez ówczesnego proboszcza rynarzewskiego ks. Ludwika Górskiego do pracy w społecznym komitecie budowy nowego kościoła parafialnego w Rynarzewie. Na początku stycznia 1919 r. brał udział w przygotowaniach do powstania, aż 12.01 niemiecki Grenzschutz aresztował go wraz z grupą 120 mieszkańców Rynarzewa i wywiózł przez Bydgoszcz i Chojnice do obozu jenieckiego w Altdamm (Szczecin-Dąbie). W drodze i podczas internowania w obozie, tak jak wielu wówczas uwięzionych, został dotkliwie pobity. Po powrocie z internowania w kwietniu 1919 r. włączył się czynnie w działania powstańcze na froncie północnym w okolicach Rynarzewa i Szubina.
W okresie dwudziestolecia międzywojennego był członkiem Towarzystwa Powstańców i Wojaków, a w 1924 r. powołano go na skarbnika Towarzystwa Misyjnego przy parafii katolickiej w Rynarzewie. Na przełomie lat 20. i 30. XX w. był referentem kasowym w Urzędzie Miejskim w Rynarzewie. W latach okupacji niemieckiej przebywał w Rynarzewie i uniknął rozstrzelania za udział w powstaniu. Stale pracował w swoim zakładzie szewskim, świadcząc miejscowej ludności często darmowe usługi przy naprawie obuwia. Gutkowski zmarł 20.07.1955 r. w Rynarzewie, gdzie został pochowany na miejscowym cmentarzu parafialnym.

autor publikacji : Piotr S. Adamczewski

bibliografia : Archiwum Archidiecezji Gnieźnieńskiej. Parafia Katolicka w Rynarzewie. Liber Baptisatorum 1881-1945, sygn. AP 153/1; Akta budowy kościoła parafialnego w Rynarzewie, sygn. AKM – nr 1 vol. III; Archiwum Państwowe w Bydgoszczy. Urząd Wojewódzki w Poznaniu. Sprawy rachunkowe miasta Rynarzewo 1919-1934, sygn. 183/416; Archiwum rodzinne prawnuka P. Adamczewskiego z Rynarzewa (zdjęcia, kopia świadectwa ślubu z 1940 r., inne dokumenty); Archiwum USC Szubin. Księga Zgonów USC Rynarzewo 1955, sygn. 13/55; „Dziennik Bydgoski”, nr 72, s. 5; Izba Patrona Zespołu Szkół im. Powstańców Wielkopolskich w Rynarzewie. Lista internowanych mieszkańców Rynarzewa do obozu Altdamm (12.01.1919-28.03.1919) poz.11; PSOZ Oddział w Bydgoszczy. Studium konserwatorskie nad dziejami zabudowy Rynarzewa, Bydgoszcz 1983.

powrót do poprzedniej strony | do góry