Powstańcze biografie

Galasiński Piotr

Galasiński Piotr (1899-?), s. Stanisława i Marty z domu Stróżyk. Ur. 15.06.1899 r. w Rybowie, leżącym w ówczesnym powiecie wągrowieckim. Pochodził z rodziny robotniczej, która pracowała na sporej wielkości niemieckim folwarku rodziny Neuzelle w Rybowie. Tam też w 1913 r. ukończył czteroletnią niemiecką szkołę powszechną. Natomiast języka polskiego, historii i polskiej tradycji uczył się na lekcjach religii w Grylewie oraz w rodzinnym domu, czytając m.in. polską prasę, w tym najpopularniejszą „Gazetę Grudziądzką”. Gazeta ta w polskich domach odgrywała bardzo ważną rolę w kształtowaniu polskiej świadomości i ducha narodowego oraz w pielęgnowaniu ojczystego języka. Szczególnie w czasach, kiedy Galasiński uczęszczał do szkoły, gdyż jego edukacja przypadła na okres silnej germanizacji szkolnictwa powszechnego. W 1917 r., mając zaledwie 18 lat, został wcielony do wojska niemieckiego i odbył blisko sześciomiesięczne szkolenie piechoty w Kolberg (Kołobrzeg). Następnie wysłano go na front zachodni, gdzie dość szybko w trakcie nalotu odniósł rany od pocisku karabinowego. W szpitalu i na rekonwalescencji przebywał przez kilka miesięcy. Po powrocie do wojska skierowano go do służby garnizonowej w Stettin (Szczecin). Tam też zastała go rewolucja niemiecka. Mimo najszczerszych chęci opuszczenia niemieckich szeregów, nie mógł się zwolnić ani uciec z wojska, ale udało mu się uzyskać ośmiodniowy urlop i na początku stycznia 1919 r. udał się w drogę do domu. Pod Wieluniem rozbroiła go polska Straż Ludowa.
Po przyjeździe do Rybowa zgłosił się jako ochotnik do wągrowieckiej kompanii powstańczej. Uzbrojony wyjechał na front zachodni pod Wieluń i wziął udział w walkach i potyczkach z Grenzschutzem m.in.: pod Wieluniem, Ryczywołem, Radwonkami, Podstolicami i Budzyniem. Później brał jeszcze udział w walkach na froncie północnym pod Nakłem, Paterkiem i Rynarzewem. Po zakończeniu powstania jego kompania wągrowiecka, jako 1. kompania, zasiliła szeregi nowo powstałego 4. Płk. Strzel. Wlkp. z Gniezna, z którym przeszedł cały późniejszy szlak bojowy. Pułk niemal natychmiast po zakończeniu formowania jeszcze w sierpniu 1919 r. wyruszył na front litewsko-białoruski, gdzie z marszu wziął udział w zajęciu Bobrujska. Tam przebywał aż do czerwca 1920 r., gdy włączył się do działań na froncie polsko-bolszewickim. W bitwie warszawskiej znajdował się w grupie uderzeniowej gen. Edwarda Rydza-Śmigłego i w pościgu za cofającymi się czerwonoarmistami dotarł do granicy Prus Wschodnich. Wziął udział w bitwie nad Niemnem, a następnie działania bojowe zakończył w dniach 10-11.11 opanowaniem Kojdanowa w rejonie Mińska.
Galasińskiego do cywila zwolniono pod koniec listopada 1921 r. Powrócił do Rybowa, gdzie podjął pracę jako robotnik w miejscowym folwarku. Kiedy Rybowo w 1926 r. rozparcelowano, zaczął pracować jako pomocnik murarski w Rybowie, a później dorywczo dorabiał sobie jako robotnik rolny. Galasińskiego 24.08.1939 r.  zmobilizowano do baonu wartowniczego 59. pp. w Inowrocławiu. Z jednostką tą uczestniczył w kampanii wrześniowej. Po krwawej bitwie pod Iłowem 17.09.l939 r. niedobitki polskich oddziałów musiały skapitulować. Wówczas Galasiński dostał się do niemieckiej niewoli. Przechodził kolejno obozy jenieckie w Ostrzeszowie i Opolu, skąd pod koniec grudnia zwolniono go do domu jako uczestnika i bohatera I wojny światowej. Imał się różnych dorywczych zajęć. W 1943 r. przeprowadził się z rodziną do folwarku Krzyżanki zarządzanego przez Niemców, a dawniej należącego do hrabiego Bogdana Hutten-Czapskiego ze Smogulca. Tam pracował na roli. W wyniku reformy rolnej i parcelacji folwarku w 1946 r.  otrzymał niewielką jedenastoipółhektarową działkę, którą uprawiał do 1967 r., kiedy to już nie mając sił do pracy ze względu na wiek, zdał grunty państwu w zamian za rentę rolniczą.
Władza ludowa w licznych wyróżnieniach i odznaczeniach podkreślała fakt udziału Piotra Galasińskiego w 3 wielkich wojnach − I i II wojnie światowej oraz w Powstaniu Wielkopolskim. Sam Galasiński po cichu przypominał zaufanym słuchaczom, że walczył jeszcze na IV wojnie, polsko-bolszewickiej. Za swoje zasługi dla polskości odznaczony został m.in.: Odznaką Grunwaldzką 1410-1945, Medalem Zwycięstwa i Wolności 1945, Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym oraz Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.

autor publikacji : Sławomir Łaniecki

bibliografia : Na podstawie Kroniki ZBoWiD-u w Gołańczy. Z archiwum rodzinnego Karola Kabacińskiego.

powrót do poprzedniej strony | do góry