Powstańcze biografie

 Szukaj w bazie danych 

  A B C Ć D E F G H I J K L Ł M N Ń O P R S Ś T U W Y Z Ż    

Wiliński Edmund

WILIŃSKI Edmund urodził się 28.10.1899 r. w Łabiszynie. Rodzice: Zuzanna (z.d. Rybicka) i Jan Wilińscy. Miał siedmioro rodzeństwa. Ukończył szkołę ludową. W 1927 r. zawarł związek małżeński z Franciszką (z.d. Lewandowską), mieli dwoje dzieci. Gdy pododdziały powstańcze (kompania pakoska) zbliżyły się do Łabiszyna, jako ochotnik włączył się w czyn zbrojny. Z młodszym bratem Czesławem wyniósł karabin maszynowy z niemieckiego stanowiska ogniowego pod silnym ostrzałem przeciwnika. Broń tę wykorzystano w walce o port przy śluzie. Był żołnierzem kompani łabiszyńskiej. 10 marca 1919 r. wcielony został do 60 pułku piechoty wielkopolskiej. Przysięgę złożył 28 kwietnia 1919 r. Brał udział w walce na froncie niemieckim pod Lesznem, Rawiczem, Kąkolewem, Janiszewem i Miechcinem. Po skierowaniu na front bolszewicki, 25 września 1919 r. pod Dąbrówką został ranny w prawą nogę. Trudne frontowe warunki polowe i sanitarne sprawiły, że amputowano całą prawą nogę. Przez ponad rok, do grudnia 1920 r. przebywał w szpitalu w Poznaniu. Do końca życia pozostał inwalidą. Po zwolnieniu z leczenia, powrócił do Łabiszyna. Tam, do wybuchu drugiej wojny światowej był szewcem. Pracował w warsztacie p. Prymusa. W 1929 r. otrzymał Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918-1921; a w 1932 r. nadano Krzyż Niepodległości. Trzecim odznaczeniem, jakie otrzymał to medal Polska Swemu Obrońcy. Tzw. trzecim transportem z Łabiszyna, 18 sierpnia 1940 r. wraz z rodziną trafił do Domu Polskiego w Szubinie, a stamtąd transportem wywieziony do Lublina. Cała rodzina trafiła wpierw do więzienia na zamku lubelskim, a następnie do obozu na Majdanku. Do końca wojny pracował w warsztatach szewskich w Kraśniku Lubelskim, a żona z dziećmi pracowała na roli w rejonie wsi Zakrzówek. Na przełomie 1945/46, powrócił z rodziną do Łabiszyna, aby od zera zbudować warunki do funkcjonowania rodziny w nowej rzeczywistości. Wcześniejsze trudności, oraz trauma doświadczeń obozowych i wojennych odcisnęła na nim swoje znamię. 3 października 1946 r., niespodziewanie córka znalazła ciało leżącego ojca na podłodze, bez oznak życia. Miejscowy lekarz stwierdził zgon.
Zweryfikowany, nr ew. 43015. Krzyż Niepodległości, Monitor P. 1932, nr 293, poz. 341/475.
Źródła: W. Lewandowski, Bój o Szubin, Poznań 1936. s. 132, 134.
Album Pamiątkowy powstańców ziem zachodnich R.P. Nr 3, 1938. s.88.
Książeczka wojskowa, Krzyż Niepodległości, Leg. 1805-27-1752.
Zofia Pisulowa, Historia Łabiszyna (losy mieszkańców w latach 1939-1945; maszynopis).

autor publikacji : Marek Henryk Szymanowski

powrót do poprzedniej strony | do góry