Powstańcze biografie

Osesek Bronisław

Osesek Bronisław (1872-1945) ur. 29.07.1872 r. w Bąkowie k. Wyrzyska. Syn Jana i Elżbiety Piszki. Rodzice byli wyznania rzymskokatolickiego. Po ukończeniu szkoły powszechnej uczył się w zawodzie studniarza i ślusarza. W 1793 r., po ukończeniu 21 lat, został powołany do odbycia zasadniczej służby wojskowej w armii pruskiej. W 1914 r. w pociągu relacji Miasteczko Krajeńskie - Wyrzysk jako gorący polski patriota wypowiadał się publicznie o polskości tych ziem, za co po denuncjacji został sądownie oskarżony i ukarany. Po wstawiennictwie dawnego burmistrza Wyrzyska złagodzono mu karę do zapłaty w wysokości 30 marek niemieckich. Po wybuchu I wojny światowej z powodu choroby i podeszłego wieku (miał wtedy 42 lata) wcielono go na pewien okres do prac fortyfikacyjnych, a następnie pozwolono na pracę w swoim zawodzie.
W listopadzie 1918 r. był współorganizatorem utworzenia Straży Ludowej w Wyrzysku. 27.12.1918 r. wstąpił ochotniczo do oddziału powstańczego w Wyrzysku. Brał czynny udział przy zajęciu gmachu Vereinshausu (Dom Stowarzyszeń), w którym mieściła się siedziba niemieckiej Hakaty. Z tego budynku zabrano wszelką broń, a Bronisław Osesek osobiście odebrał broń i aresztował miejscowego przywódcę Hakaty Hassego. Uczestniczył przy zajęciu landratury niemieckiej (budynek starostwa), w której umieszczono komendę polskich oddziałów powstańczych. Następnie z oddziałem powstańczym udał się do Osieka, gdzie powstańcy obsadzili stację kolejową i pocztę, po drodze rekwirując broń i inne materiały wojskowe. Przez kilka dni pełnił służbę wartowniczą, strażniczą i patrolową. Uczestniczył w nocnym ataku na Wysoką 8-9.01.1919 r. Ponownie udał się do Osieka, napotkał patrol Niemieckiej Straży Obywatelskiej, który rozbroił, a broń przekazał powstańcowi Henrykowi Janickiemu w Wyrzysku. Po dotarciu do Osieka został zatrzymany przez patrole Grenzschutzu i osadzony w miejscowej szkole niemieckiej, stanowiącej areszt. Służbę w oddziałach powstańczych zakończył w stopniu strzelca 12.01.1919 r. Jego dom był często nachodzony przez niemieckie partole w poszukiwaniu brani (którą zakopał w ogrodzie), a przy okazji demolowany i szabrowany.
Działalność powstańcza Bronisława Oseska została potwierdzona przez dowódcę oddziałów powstańczych kpt. Teofila Spychałę oraz Józefa Romińskiego, Franciszka Muracha, Henryka Janickiego, Ignacego Gonia i por. Antoniego Sobieszczyka, a postawę patriotyczną w 1914 r. potwierdził powstaniec wielkopolski Stanisław Bureta 20.05.1937 r. (w posiadaniu rodziny).
Zarząd Główny Związku Weteranów Powstań Narodowych R.P 1914-1919 uznał Bronisława Oseska weteranem Powstania Wielkopolskiego, co potwierdził dyplomem nr 4625, wpisując go do kartoteki archiwum Związku pod nr 11856 (dyplom w posiadaniu rodziny).
27.02.1935 r. został przez powyższy Związek Weteranów odznaczony Odznaką Związkową, co potwierdzono dyplomem nr 294 (w posiadaniu rodziny). Wniosek o nadanie Medalu Niepodległości nie doczekał się realizacji z powodu wybuchu II wojny światowej.
Po 1920 r. mieszkał w Wyrzysku przy ul. Osieckiej 63 oraz ul. 22 Stycznia pod nr 63. Pracował jako mistrz studniarski.
Związek małżeński zawarł 24.11.1908 r. z Władysławą (19.02.1886-6.07.1965) z domu Kłos, córką Jana i Emilii, urodzoną w Budzyniu, zmarłą w Wyrzysku. Władysława zajmowała się domem i wychowywaniem dzieci. Był ojcem synów: Ambrożego, Bronisława i Leona.
Syn Ambroży urodzony 30.11.1911 r. w Wyrzysku uczył się zawodu studniarskiego (od 1.07.1926 do 1.07.1929) u swego ojca. Służbę wojskową odbył w 8 Batalionie Saperów w Toruniu. Tu zdobył w Związku Strzeleckim Odznakę Strzelecką (leg. nr 37968/VIII wydana przez Komendę Grodzką Związku Strzeleckiego w Toruniu). Odznakę Pamiątkową 8 Pułku Saperów uzyskał 30.05.1934 r. (leg. nr 1277). 16.01.1930 r. złożył pomyślnie egzamin przed komisją egzaminacyjną przy Izbie Rzemieślniczej w Bydgoszczy, uzyskując uprawnienia czeladnicze. Był kawalerem. Uczestniczył w obronie Warszawy w 1939 r. (leg. nr 20748 z 28.09.1939 r. Dowództwa Obrony Warszawy). Zmarł 18.11.1941 r. w Bydgoszczy (nie ustalono przyczyn zgonu), został pochowany w grobowcu rodzinnym w Wyrzysku 21.11.1941 r.
Syn Bronisław (26.01.1915-15.06.1965) urodził się i zmarł w Wyrzysku. Miał żonę Irenę i syna Bronisława. Po 1945 r. pracował w Starostwie Powiatowym w Bydgoszczy.
Syn Leon urodził się 24.07.1918 r. w Wyrzysku. Legitymował się dowodem osobistym ser. D. nr 371178 z 23.03.1938 r. W wojnie obronnej 1939 r. brał udział od 1 do 23.09.1939 r., następnie dostał się do niewoli i do 8 października przebywał w obozach jenieckich. Po uwolnieniu pracował do 1941 r. w firmie Verzch, Firmen-Hilfarbaiter, a następnie do 31.03.1942 r. Wechnisches Installations-Unternehmen "ERMA" Bromberg-Montagehelfer. Od 1942 r. prowadził samodzielnie zakład studniarski swego ojca Bronisława (zaświadczenie Zarządu Miejskiego w Wyrzysku z 17.07.1945 r.).
Bronisław Osesek zmarł 12.04.1945 r. Został pochowany we wspólnej mogile rodziny Osesków na cmentarzu parafialnym w Wyrzysku, gdzie spoczywają jego żona Władysława oraz synowie Bronisław, Leon i Ambroży.

Opracował Wojciech Kicman na podstawie dokumentów dostarczonych przez prawnuka Marcina Murawskiego z Piły w listopadzie 2015 r., Piła grudzień 2015 r.

autor publikacji : Wojciech Kicman

bibliografia : Niemiecki dowód osobisty Bronisława Oseska nr 417 z 15.07.1943 r.; Zaświadczenie DOK VII nr 276-I/5838 z 13.06.1939 r. o udziale Bronisława Oseska w walkach o niepodległość Polski; Wniosek do Komitetu Krzyża i Medalu Niepodległości – niedokończony; Poświadczenie służby w wojskach powstańczych wystawione przez Powiatową Komendę Uzupełnień – Bydgoszcz Powiat l. dz. 15687/37 z 23.06.1937; Zaświadczenie o przebiegu służby powstańczej, wystawione przez kpt. rez. Teofila Spychałę i Józefa Romińskiego; Zaświadczenie z 15.04.1937 r. – dokładny opis służby w wojskach powstańczych potwierdzony przez Franciszka Muracha, Teofila Spychałę, Henryka Janickiego, Ignacego Goni i por. rez. Antoniego Sobieszczyka; Zeznanie Stanisława Burety o patriotycznej postawie Bronisława Oseska w 1914 r. spisane 20.05.1937 r.

powrót do poprzedniej strony | do góry