Powstańcze biografie

Zaremba Adam

Zaremba Adam (1892-1979) ur. 25.12.1892 r. w Lutogniewie, w powiecie krotoszyńskim. Rodzicami byli Franciszek i Maria z domu Kempiak. Naukę w szkole odbył w latach 1898-1906. Uczestniczył w strajkach szkolnych, które wybuchły na terenie Wielkopolski w latach 1905-1906. Za udział w strajku szkolnym został ukarany przedłużeniem nauki o pół roku i wpisaniem tej informacji na świadectwie. W latach 1910-1914 przebywał w Westfalii, gdzie brał udział w pracach polonijnych organizacji, takich jak: Towarzystwo Śpiewacze, Towarzystwo Czytelni Ludowych, Narodowe Stronnictwo Robotnicze, „Sokół”. Tam też uczył się w szkole kupieckiej w Halle, a następnie pracował jako kupiec. W 1914 r. został wcielony do wojska niemieckiego. Podczas urlopu w rodzinnych Lutogniewicach brał udział w ukryciu dzwonów kościelnych. „W 1914 r. Niemcy zabierali dzwony kościelne, by przetopić je na armaty. Z Lutogniewa zabrali najmniejszy, a po dwa dalsze (wagi 30 i 40 centnarów) mieli przyjechać później. W nocy mieszkańcy wsi ściągnęli dzwony z wieży, wywieźli (koła wozów i końskie kopyta dla zatarcia śladów owinięto szmatami) i zakopali na polu naprzeciwko szkoły. Stróż nocny zeznał, że „zrobiła się jasność i anieli nieśli dzwony do nieba". Po wojnie dzwony powróciły do kościoła, ale potem zabrali je hitlerowcy” – tak opisano to wydarzenie we współczesnym opracowaniu. Zaremba brał udział w tych działaniach razem z kuzynem Janem Paterarkiem. W 1918 r. wrócił w rodzinne strony. Z chwilą wybuchu powstania został kwatermistrzem Straży Ludowej. Działał na terenie powiatu krotoszyńskiego. Brał udział w walkach w okolicach Krotoszyna, potyczce pod Zdunami, zdobywaniu wsi Borownica koło Zdun. Skierowany na front północny w okolice Czarnkowa przebywał tam do sierpnia 1919 r. Tam został awansowany na kaprala i skierowany został do biura przy sztabie batalionu. O udziale Adama Zaremby w powstaniu poświadczyło trzech świadków, którzy wspólnie walczyli w powstaniu. Związek Weteranów Powstań Narodowych RP 1914-1919 na podstawie orzeczeń komisji weryfikacyjnej uznał Adama Zarembę weteranem Powstania Wielkopolskiego. 1.09.1919 r. został zwolniony z wojska, rozpoczął pracę w administracji celnej, z którą związał swoją drogę zawodową. Pracował w różnych posterunkach celnych: w Lesznie, Poznaniu, Kąkolewie, w Rawiczu, a w 1938 r. skierowany został do pracy w Urzędzie Celnym w Chojnicach. W czasie II wojny światowej pracował jako robotnik, a także jako pracownik umysłowy w magistracie chojnickim. Syn na krótko trafił do obozu w Sztutthof. Po zakończeniu II wojny światowej pracował w administracji, w wydziale finansowym w Chojnicach. Pracował jako radny Rady Miejskiej w Chojnicach, ławnik Sądu Powiatowego w Chojnicach i w Powiatowym Komitecie Odbudowy Warszawy. Współorganizator Stronnictwa Demokratycznego w Chojnicach i wieloletni prezes. W 1956 r. odszedł na emeryturę. Od 1958 r. był członkiem oddziału ZBoWiD w Chojnicach.
27.06.1934 r. otrzymał odznakę honorową „Za walkę o Szkołę Polską”. 2.05.1958 r. Rada Państwa odznaczyła Adama Zarembę Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym. Odznaczony także Złotą Odznaką Odbudowy Warszawy. Zmarł 4.08.1979 r. w Chojnicach.

autor publikacji : Kamila Czechowska

bibliografia : Plan odnowi wsi Lutogniew na lata 2008-2015; Archiwum Zarządu Oddziału ZK RP i BWP w Bydgoszczy obecnie w CAW.

powrót do poprzedniej strony | do góry