Powstańcze biografie

Czajkowski Florian

Czajkowski Florian (1899-?), s. Antoniego i Anny z domu Maciejewskiej. Ur. 19.11.1899 r. w Czerlinie, dawny powiat wągrowiecki. Pochodził ze starej, zasiedziałej od kilku pokoleń w Czerlinie rodziny Czajkowskich. Ojciec jego posiadał we wsi gospodarstwo rolne o powierzchni 30 ha. Naukę w szkole powszechnej rozpoczął w Czeszewie. Brał udział w strajku szkolnym i mimo tego, że na niego, kolegów i całe polskie rodziny spadły represje ze strony władz niemieckich, przez całe życie był dumny ze swojej i rodziny postawy, gdyż tylko w taki sposób mógł wówczas przeciwstawić się zaborcy i protestować przeciwko uciemiężeniu ojczyzny. Szkołę powszechną ukończył w 1913 r. w nowo powstałej Katolickiej Szkole Powszechnej w Czerlinie. Następnie pomagał rodzicom na gospodarstwie rolnym.
W czerwcu 1917 r. jako osiemnastoletni młodzieniec powołany do armii niemieckiej, trafił do artylerii polowej w Allenstein (Olsztyn). Po półrocznym przeszkoleniu wysłano go na front zachodni. Nie zdążył wiele powojować. Był świadkiem stopniowego rozprzężenia w armii, a po wybuchu niemieckiej rewolucji, także przyglądał się rozruchom, jakie zapanowały w wojsku. W tych okolicznościach zastał go koniec wojny. Po wycofaniu się z Francji jego macierzysty pułk skierowano do Gdańska i stąd Czajkowski otrzymał siedmiodniowy, świąteczny urlop. Przyjechał do rodziców do Czerlina, gdzie spotkał się z ppor. Włodzimierzem Kowalskim, który nie pozwolił mu już wracać do gdańskich koszar, lecz nakazał pozostać na miejscu, bo niebawem tacy jak on mieli być potrzebni odradzającej się Polsce.
29.12.1918 r. Czajkowski uczestniczył w wiecu w Gołańczy, który odbył się w sali Kowalewskiego, gdzie zapadła decyzja o utworzeniu kompanii gołanieckiej. Zgłosił się do niej jako jeden z pierwszych ochotników. Wspominał po latach, iż na wiecu głównym mówcą był ppor. Włodzimierz Kowalski, który opowiadał o powstaniu, które wybuchło w Poznaniu. Nawoływał, aby żołnierze będący na urlopach nie wracali do swoich jednostek, bo z Niemcami jest już koniec, a Polacy będą potrzebni tu, na miejscu, do wyzwalania polskiej ziemi spod jarzma zaborcy. 31.12.1918 r. Czajkowski brał udział w wyprawie na Kcynię. W następnych dniach znajdował się ze swoim oddziałem nad Notecią, najczęściej w okolicy Nakła i Paterka. Po reorganizacji sił powstańczych i powołaniu pułków wielkopolskich początkowo otrzymał przydział do 6. Płk. Strzel. Wlkp., a następnie trafił do pułku artylerii ciężkiej w Poznaniu, z którą to jednostką przeszedł szlak bojowy na wschodzie.
Z wojska zwolniony w 1922 r. Powrócił do Czerlina, na gospodarstwo rodziców. W 1931 r. ożenił się i objął w posiadanie gospodarstwo rolne (20 ha)  w Szubiankach, gdzie mieszkał aż do śmierci. W okresie międzywojennym niewiele udzielał się społecznie w organizacjach kombatanckich, za to był aktywnym członkiem Kółka Rolniczego w Czeszewie, a później w Panigrodzu. Po wojnie został członkiem ZBoWiD-u. Wielokrotnie go wyróżniano i odznaczano. Otrzymał m.in. Wielkopolski Krzyż Powstańczy (1973) i z nadania Rady Państwa  – Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1975).

autor publikacji : Sławomir Łaniecki

bibliografia : Na podstawie Kroniki ZBoWiD-u w Gołańczy. Z archiwum rodzinnego Karola Kabacińskiego.

powrót do poprzedniej strony | do góry