Powstańcze biografie

Ciszewski Józef

Ciszewski Józef (1901-?), s. Adama i Franciszki z domu Skuraczewskiej. Ur. 26.11.1901 r. w Straszewie, w dawnym powiecie wągrowieckim. Pochodził z rodziny robotniczej, najmującej się do prac na folwarkach. W Straszewie jego rodzice pracowali u Johanna Kunze, później w Konarach u hrabiego Zygmunta Potulickiego oraz w Rybowie u rodziny Neuzelle. Od 1908 r. aż do śmierci Ciszewski mieszkał w Konarach. Czteroklasową szkołę powszechną ukończył w 1915 r. w Rybowie i najął się do pracy na folwarku w Konarach. Ze względu na swój wiek nie został powołany do niemieckiego wojska w czasie I wojny światowej. Gdy wybuchło Powstanie Wielkopolskie i w Gołańczy zorganizowano kompanię powstańczą, zgłosił się na ochotnika w jej szeregi. Po kilkudniowym podstawowym przeszkoleniu wojskowym w początkach stycznia 1919 r. skierowany został na front północny powstania i brał udział w potyczkach oraz bitwach z Grenzschutzem m.in.: pod Nakłem, Szubinem, Kcynią, Rynarzewem, Margoninem, Szamocinem, a po ustaleniu granicy rozejmowej pełnił wartę w Kowalewie.
Po zakończeniu działań powstańczych i organizacji armii wielkopolskiej, znalazł się w 4. Płk. Strzel. Wlkp. w Gnieźnie. W sierpniu 1919 r. pułk wyruszył na front litewsko-białoruski, gdzie brał udział w zajęciu Bobrujska. Tam Ciszewski przebywał aż do czerwca 1920 r., kiedy jednostka włączona została do działań na froncie polsko-bolszewickim. W bitwie warszawskiej pułk znajdował się w grupie uderzeniowej gen. Edwarda Rydza-Śmigłego. W pościgu za cofającymi się czerwonoarmistami dotarł do granicy Prus Wschodnich. Uczestniczył w bitwie nad Niemnem. Działania bojowe zakończył 10-11.10.1920 r. opanowaniem Kojdanowa w rejonie Mińska. Ciszewskiego przeniesiono do rezerwy w początkach 1922 r.
Po powrocie do domu ponownie zatrudnił się jako robotnik na folwarku w Konarach. W sierpniu 1922 r. wziął udział w głośnym w tym czasie strajku rolnym pracowników majątku w Konarach. Domagano się podwyżki płac. Wkrótce wstąpił do Polskiej Partii Socjalistycznej, stając się jej czołowym w regionie działaczem. 24.08.1939 r. zmobilizowany, otrzymał przydział do Torunia. W trakcie kampanii wrześniowej dostał się do niewoli pod Iłowem. Przebywał w kilku jenieckich obozach przejściowych, by w końcu trafić do obozu w Kassel, znajdującego się niedaleko granicy francuskiej. Przez cały okres okupacji pracował na roli. Do domu powrócił dopiero po zakończeniu wojny. Jako przedwojenny działacz PPS-u Ciszewski szybko zaangażował się w pracę partyjną i został delegowany przez partię do Gminnej Rady Narodowej w Gołańczy, gdzie pracował przez 10 lat. Wytypowano go również do komitetu folwarcznego, który uczestniczył w pracach nad parcelacją miejscowego majątku ziemskiego. W 1946 r. w wyniku reformy rolnej otrzymał działkę liczącą 14 ha. W 1953 r. wstąpił do organizowanej w Konarach Spółdzielni Produkcyjnej. Kiedy spółdzielnia uległa rozwiązaniu, nie mając już sił do samodzielnej pracy na roli, zdał ziemię na rzecz skarbu państwa. Za swoje zasługi dla państwa oddane na polu walki o niepodległość awansowano go do stopnia ppor. rez. 30.04.1975 r. otrzymał Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski.

autor publikacji : Sławomir Łaniecki

bibliografia : Na podstawie Kroniki ZBoWiD-u w Gołańczy. Z archiwum rodzinnego Karola Kabacińskiego.

powrót do poprzedniej strony | do góry