Powstańcze biografie

 Szukaj w bazie danych 

  A B C Ć D E F G H I J K L Ł M N Ń O P R S Ś T U W Y Z Ż    

Kruszka Leon

Kruszka Leon (1897-1960), ur. w Słabomierzu 13.04.1897 r. w rodzinie chłopskiej jako szóste dziecko Wincentego i Józefy z domu Król. 21.01.1914 r. powołany do armii pruskiej. Zwolniony do domu 12.12.1918 r. Wieść o wybuchu powstania w Poznaniu szybko dotarta na Pałuki. Bracia Leon i Tadeusz Kruszka dołączają do oddziału powstańczego organizowanego w Juncewie. Już w noc sylwestrową 1918-19 oddział osiąga gotowość bojową i podejmuje pierwszą nieudaną próbę oswobodzenia Żnina. Przybyły 10 stycznia do Damasławka kapitan Jan Tomaszewski reorganizuje wojsko powstańcze. Oddział juncewski oznacza jako kompanię II juncewską, dowódca Stefan Kubiak, zastępca Tadeusz Kruszka. Leon Kruszka
przechodzi cały szlak bojowy swego oddziału. Bierze udział w walkach m.in. o Żnin, Szubin,
Rynarzewo, Zamość. Dnia 16.06.1919 r. wstępuje do Wojska Polskiego, legitymacja nr 99, l Dywizja Strzelców Wielkopolskich, 2 Pułk. Po zmianie nazewnictwa i numeracji oddziałów wielkopolskich (23.01.1920 r.) jest to 14 Wielkopolska Dywizja Piechoty, III Batalion, 56 pp. Wlkp. - dowódca gen. Daniel Konarzewski. W wojnie polsko-bolszewickiej przechodzi cały szlak bojowy 14 Dywizji. W 1921 r. Leon Kruszka wraca do domu. W latach międzywojennych czynnie działa w kole Stronnictwa Narodowego w Słabomierzu. Od 1930 r. prowadzi własne 40-hektarowe gospodarstwo.
W 1939 r. zostaje powołany do Chełmińskiej Brygady Obrony Narodowej, Batalion Żniński. Podczas działań wojennych ranny w nogę dostaje się do niewoli. Jako szeregowy żołnierz zostaje szybko zwolniony i do grudnia 1939 r., kiedy to otrzymuje nakaz opuszczenia gospodarstwa, mieszka w Słabomierzu. Wojnę spędza jako robotnik rolny u Niemca w odległym około 20 km Ruścu. Jego gospodarstwo obejmuje Niemiec ze wschodu nazwiskiem Shlutz. W 1945 r. zwleka z powrotem do Słabomierza w obawie przed zemstą czerwonoarmistów za udział w wojnie 1919-20 r. Dnia 22.04.1947 r. bierze ślub z Anną Szymanek ze Słabomierza, mają czworo dzieci. Dla władzy komunistycznej Leon Kruszka był kułakiem z podejrzaną przeszłością. Kilkakrotnie więziony w Żninie, Trzeciewcu, Nakle, Strzelewie i Potulicach. Śledztwo prowadzone przez IPN wykazało, iż Leon Kruszka jest pokrzywdzonym w rozumieniu art. 6 ust. z dnia 18.12.1998 r. o Instytucie Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu. Umiera na zawał serca dnia 29.12.1960 r. w Żninie, pochowany na cmentarzu parafialnym w Gorzycach.
Za udział w walkach uhonorowany Krzyżem Walecznych (Rozk. Dow. 14 Dyw. nr. 83, z dn. 7.12.1920 r.), oraz Medalem Pamiątkowym za wojnę 1918-1921 r.(rozkazem D. O. K. VIII. Nr. 8/32 z dn. 22.04.1932 r.).

autor publikacji : Robert Białkowski

bibliografia : Na podstawie archiwum rodzinnego.

powrót do poprzedniej strony | do góry