Powstańcze biografie

 Szukaj w bazie danych 

  A B C Ć D E F G H I J K L Ł M N Ń O P R S Ś T U W Y Z Ż    

Kromrych Stanisław

Stanisław Kromrych urodził się 21.09.1897 r. w Wawrzynkach w powiecie żnińskim w rodzinie Józefa Kromrycha i jego żony Marianny z domu Kopińskiej. Miał dziewięcioro rodzeństwa: Jana, Antoniego, Franciszka, Kazimierza, Rozalię, Józefinę, Franciszkę, Helenę, Katarzynę. W latach 1904-1912 uczęszczał do szkoły ludowej. Gdy był uczniem, brał udział w strajku szkolnym. Wraz z rodzicami zamieszkał w Trzeciewnicy, gdzie rodzice nabyli dziesięciohektarowe gospodarstwo rolne. Na tym gospodarstwie młody Stanisław pracował po ukończeniu nauki szkolnej. W 1916 r. wcielony został do wojska niemieckiego. Walczył w szeregach 216. pułku piechoty na froncie francuskim pod Sommą, Rains. 21.06.1917 r. został w czasie walk ranny w nogę i trafił do lazaretu. Po odzyskaniu sprawności wrócił znów na front francuski. „Po zakończeniu wojny rocznik mój nie podlegał demobilizacji, miałem być skierowany do Hamburga. Wiedziałem o odradzającym się Państwie Polskim i z tego powodu po wielu kombinacjach przedarłem się do stron rodzinnych i przy końcu grudnia dotarłem do Poznania – gdzie Powstanie Wielkopolskie już się rozpoczęło” − wspominał po latach Stanisław Kromrych, który przyłączył się do powstańców i walczył najpierw w Poznaniu. Następnie przedostał się w rodzinne strony. Brał udział w walkach o Żnin, Szubin, początkowo w szeregach kompanii wrzesińskiej pod dowództwem ppor. Nowaka. 10.02.1919 r. przydzielony został do 3. kompanii I baonu 4. pułku strzelców wielkopolskich i w tych szeregach walczył na froncie powstańczym pod Chodzieżą, Obornikami. Zdemobilizowany został w styczniu 1922 r. w stopniu kaprala. Wstąpił w szeregi Towarzystwa Powstańców i Wojaków najpierw, w 1924 r., w Żninie, potem, po przeprowadzce, w Samoklęskach Dużych. Został zweryfikowany jako powstaniec wielkopolski i otrzymał dyplom nr 8118. Początkowo pracował w cukrowni. W 1931 r. podjął pracę na majątku ziemskim w Samoklęskach Dużych, który był wtedy w rękach niemieckich. Tam też, mieszkając i pracując, spędził okres II wojny światowej. Po wojnie w ramach przydziałów ziemi w ramach reformy rolnej otrzymał 11 ha ziemi. Brał też udział w życiu społecznym, sprawując funkcję radnego w Gromadzkiej Radzie Narodowej. W latach 1946-1956 pełnił funkcję sołtysa.
Został odznaczony w 1938 r. Medalem Pamiątkowym „Za Wojnę 1918-20”, w 1968 r. Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym, w 1972 r. Srebrnym Krzyżem Zasługi, w 1975 r. Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.
W 1923 r. wstąpił w związek małżeński z Zofią Lichocińską, doczekał się siedmiorga dzieci: Kazimierza (1.03.1924 -10.01.1998), Józefa (13.03.1926), Jana (ur. 1.06.1928), Marii (31.07.1930-20.12.2009), Stanisława (ur. 7.05.1933), Dominika (ur. 5.07.1938), Anieli (16.07.1940-31.07.1985). W 1973 r. odznaczony został wraz z małżonką Medalem Za Długoletnie Pożycie Małżeńskie.

autor publikacji : Kamila Czechowska

bibliografia : Relacja rodziny; Archiwum Zarządu Oddziału ZKRP i BWP w Bydgoszczy. Obecnie w CAW w Warszawie.

powrót do poprzedniej strony | do góry