Powstańcze biografie

Budny Józef

Budny Józef h. Jastrzębiec (1876-1928) ur. w 1876 r. we wsi Jastków na Lubelszczyżnie. W ziemiańskiej rodzinie znanej z hodowli koni i trzody chlewnej (brak bliższych danych o rodzicach). Józef Budny wyuczył się zawodu kupieckiego.
Aktywnie działał w organizacji patriotycznej „Wyzwolenie” w Inowrocławiu. Swoje przekonania i miłość do ojczyzny starannie pielęgnował i przekazywał swoim dzieciom, aktywnie wspierała go w tym żona. Powołany do wojska pruskiego, walczył w nim w okresie I wojny światowej. W czasie jednego z urlopów przeniósł się wraz z rodziną z Inowrocławia do Złotnik Kujawskich. Po powrocie z wojny włączył się aktywnie do walki o odzyskanie niepodległości. Swoją działalnością społeczną i polityczną zdobył szacunek i poważanie w Złotnikach i okolicznych wsiach. Utworzył tam oddziały powstańcze, które składały się z synów gospodarzy i chłopów folwarcznych. Dowodził powstałymi drużynami. Podlegał dowódcy rejonu Włodzimierzowi Wichlińskiemu z Tuczna. Całością natomiast dowodził ppor. Paweł Cyms. W pracy konspiracyjnej pomagali mu czynnie żona Anastazja oraz córki Zofia (18 lat), Kazimiera (14 lat), Hanka (12 lat) i synowie Antoni (16 lat) i Paweł (12 lat). Zdobywali wiadomości oraz przekazywali meldunki, rekwirowali i przewozili broń, szyli opaski i flagi (z flag niemieckich poprzez odcięcie pasa czarnego). W domu gromadzona była żywność i środki opatrunkowe.
6.01.1919 r. brał udział w walkach o Inowrocław. Włączył się aktywnie w przygotowania do wyzwolenia rejonu gminy Złotniki Kujawskie. Podczas działań bojowych o wieś Złotniki Kujawskie 11 i 12.01.1919 r. Józef Budny bohatersko walczył o tę miejscowość. W czasie bitwy trzykrotnie próbował przejąć cmentarz ewangelicki i zwyciężył. Zdobył tam dwie armaty, koledzy nazwali go „Drugim Bartoszem”. Po wyzwoleniu Złotnik w domu Józefa Budnego działał nadal punkt opatrunkowy i żywnościowy, którym zajmowała się głównie pani Anastazja z córkami. Józef wraz z synem Antonim walczyli jeszcze na froncie Tarkowskim o Szubin i Łabiszyn.
Po Powstaniu Wielkopolskim Józef Budny wrócił do swojej profesji kupca, przywoził materiały z różnych stron i handlował nimi w okolicy Inowrocławia oraz zaopatrywał sklep bławatny, który prowadziła jego żona. Został odznaczony pamiątkowym krzyżem „Powstańcowi Broni Wdzięczni Wielkopolanie”.
Zmarł w Złotnikach Kujawskich 28.02.1928 r. Przez wiele lat grobem swojego dowódcy zajmowali się powstańcy ze Złotnik. Ożenił się z Anastazją Snopek, mieli dzieci: Zofię (12.04.1900 r.), Antoniego (18.11.1902 r.), Kazimierę (1905 r.), bliźniaków Pawła i Hannę (7.06.199 r.), Marię (1911 r.), Alojzego (1913 r.), Lucjana (16.12.1914 r.), Tadeusza (1923 r.).

autor publikacji : Grzegorz Weber

bibliografia : Opracowano na podstawie pamiątek i relacji rodzinnych wnuka Stanisława Jastrzębiec-Budnego i jego żony Marii oraz wspomnień Kazimiery Ostrowskiej z Budnych znajdujących się w Muzeum im. Jana Kasprowicza w Inowrocławiu i Wspomnień Powstańców Wielkopolskich Poznań 1970 r.

linki :

powrót do poprzedniej strony | do góry