Powstańcze biografie

Gapiński Stanisław

Gapiński Stanisław (1899-1977) ppor., ur. 9.12.1899 r. w Dziembowie. Syn Andrzeja i Józefy z domu Kachur. Miał 5 rodzeństwa. Ojciec był rolnikiem, gospodarował na 16 ha. Stanisław w Dziembowie ukończył czterooddziałową szkołę podstawową. W latach 1906-1907 razem ze starszym rodzeństwem uczestniczył w strajku szkolnym, odmawiając nauki religii w języku niemieckim. Po ukończeniu 18 lat w 1917 r. został wcielony do armii pruskiej i do końca wojny przebywał na froncie francuskim. Po ogłoszeniu kapitulacji wraz ze swoją jednostką został przetransportowany do garnizonu w Toruniu. Po otrzymaniu urlopu przyjechał z Torunia do Dziembowa. Do wojska pruskiego już nie wrócił.
W dniu 6.01.1919 r. przekroczył linie frontu na Noteci i udał się do Poznania, gdzie 9 stycznia wstąpił w szeregi wojsk powstańczych. Po przeszkoleniu został wcielony do 5. baterii artylerii polowej, z którą walczył pod Pniewami, Zbąszyniem, Nowym Tomyślem i Babimostem. W marcu 1919 r. jego bateria weszła w skład 1. dywizjonu artylerii, a ten wraz z 3. dywizjonem utworzyły 1. Pułk Artylerii Wielkopolskiej (późniejszy 15. Pułk Artylerii Lekkiej). Do września 1919 r. jego bateria wspierała różne oddziały na froncie wielkopolskim. W połowie stycznia 1920 r. jego pułk wziął udział w zajmowaniu Pomorza, a od marca 1920 r. uczestniczył w wojnie polsko-sowieckiej. We wrześniu 1922 r. zakończył służbę w Wojsku Polskim.
Po zakończeniu działań wojennych został zdemobilizowany, wyuczył się w Swarzędzu zawodu stolarza i zamieszkał w Chodzieży. Tu zaczął pracować w swoim zawodzie w chodzieskiej fabryce porcelany.
W 1929 r. zawarł związek małżeński z Martą Wegner. Mieli 3 córki.
We wrześniu 1939 r. walczył w szeregach Batalionu Obrony Narodowej. Szczęśliwie na początku października 1939 r. wrócił do Chodzieży, ale już 12.12.1939 r. jako były powstaniec wielkopolski został wraz z rodziną 2. transportem wywieziony do Generalnej Guberni. Tam, dokwaterowany do polskiej rodziny, pracował w gospodarstwie na roli, a córki posyłał do szkoły na tajne komplety.
W lutym 1945 r. cała rodzina szczęśliwie wróciła do Chodzieży. Stanisław podjął pracę jako stolarz w Sanatorium Kolejowym, skąd przeszedł na emeryturę.
W okresie międzywojennym należał do Związku Weteranów Powstań Narodowych RP 1914-1919, a jego udział w Powstaniu Wielkopolskim został potwierdzony Dyplomem nr 7580 i został uznany jako weteran pod numerem 13696. Po 1945 r. był członkiem Związku Powstańców Wielkopolskich, a po jego likwidacji od 1951 r. członkiem Związku Bojowników o Wolność i Demokrację.
W 1972 r. Rada Państwa mianowała go do stopnia podporucznika Wojska Polskiego.
Za udział w Powstaniu Wielkopolskim i działalność społeczną został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski i Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym.
Zmarł 22.07.1977 r. w Chodzieży i został pochowany na miejscowym cmentarzu parafialnym.

Piła maj 2010

autor publikacji : Jan Śnioszek

bibliografia : Archiwum Prezydenta RP – wniosek o nadanie Wielkopolskiego Krzyża Powstańczego.

powrót do poprzedniej strony | do góry