Powstańcze biografie

Wylegała Ludwik

Wylegała Ludwik (1897-ok. 1935), ur. 13.08.1897 r. w Kruszewie, w rodzinie rolnika Jana i Julianny z domu Filoda. Miał 3 braci: Franciszka, Teodora i Kazimierza, oraz siostrę Petronelę.
Od 6. do 14. roku życia uczęszczał do szkoły powszechnej w Kruszewie. Był uczestnikiem strajku szkolnego. Po ukończeniu szkoły podjął naukę w zawodzie rzeźnika. W lutym 1916 r. został powołany do wojska pruskiego. Po zakończeniu działań wojennych wrócił do swego garnizonu. Tu otrzymał wiadomość, że w „poznańskim wybuchnie powstanie”. Korzystając z możliwości wzięcia czternastodniowego urlopu, przyjechał do Kruszewa. Do armii pruskiej nie miał już najmniejszego zamiaru wracać. W Kruszewie włączył się w nurt pracy niepodległościowej w szeregach miejscowego „Sokoła”.
Po wybuchu Powstania Wielkopolskiego walczył z braćmi Franciszkiem i Teodorem w miejscowym oddziale powstańczym na linii Noteci, pomiędzy Czarnkowem a Walkowicami. 6.01.1919 r. brał udział w oswobodzeniu Czarnkowa i okolicy, rozbrajając oddziały Grenzschutzu. W ramach 2. kompanii czarnkowskiej walczył na froncie poznańskim.
Jego działalność powstańczą potwierdzili por. Pokrywka, dowódca batalionu czarnkowskiego; Teodor Wylegała, wójt Kruszewa; woźny sądowy w Czarnkowie Pasiński i Stanisław Grupiński, burmistrz Czarnkowa.
Po zakończeniu walk powstańczych w składzie 9. kompanii 9. Płk. Strzel. Wlkp. (67. Płk. Piech. Wlkp.) walczył na froncie bolszewickim.
W lipcu 1921 r. został zdemobilizowany, a w 1922 r. wstąpił do Straży Celnej,  następnie do Straży Granicznej w Nakle. Służył w Nakle na stanowisku starszego strażnika granicznego. W tym czasie mieszkał w Nakle n. Notecią przy ul. Staszica 10.
W 1930 r. zawarł związek małżeński z Katarzyną z domu Wylegała z Roska. Mieli córkę Janinę urodzoną 1.10.1931 r.
Za działalność niepodległościową został odznaczony i wyróżniony: Medalem Niepodległości, Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918-1921, Medalem Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości, Odznaką Pamiątkową Straży Granicznej.
Zmarł ok. 1935 r. i został pochowany w Rosku. W tym samym roku zmarła jego żona Katarzyna i również została pochowana w Rosku. Groby nie zachowały się do czasów współczesnych.

autor publikacji : Wojciech Kicman

bibliografia : Na podstawie informacji uzyskanej od Marleny Krzemińskiej oraz dokumentów z CAW .
Życiorys został opublikowany w VII tomie Biogramów uczestników Powstania Wielkopolskiego 1918/1919, Poznań 2010.

powrót do poprzedniej strony | do góry