Powstańcze biografie

 Szukaj w bazie danych 
  A B C Ć D E F G H I J K L Ł M N Ń O P R S Ś T U W Y Z Ż    



Bartkowiak Franciszek

Bartkowiak Franciszek
Bartkowiak Franciszek (1900-1989), s. Marcina, robotnika rolnego, i Anny z domu Brząkowskiej. Ur. 14.11.1900 r. w Popowie Kościelnym, w dawnym powiecie wągrowieckim. Od 1907 r. uczęszczał do czteroklasowej niemieckiej szkoły powszechnej. We wrześniu 1914 r., po jej ukończeniu, rozpoczął pracę na roli. 22.06.1918 r. został wcielony do armii niemieckiej, do 54. pp. w Kołobrzegu (niem. Kolberg). Zwolniony z armii niemieckiej 9.12.1918 r., powrócił w rodzinne strony. Już 27.12.1918 r. włączył się w zbrojne działania powstańcze na terenie Wielkopolski. Do 23.01.1919 r. brał udział w walkach na froncie północnym w okolicach Gostuszy, Paterka, Budzynia i Chodzieży. Dalszy ciąg walk powstańczych odbywał w 1. kompanii 1. Płk. Rez. Strzel. Wlkp. dowodzonej przez por. Bernarda Śliwińskiego (pułk następnie przemianowano na 10. Płk. Strzel. Wlkp., a 1.02.1920 r. na 68. pp. stacjonujący we Wrześni), bijąc się m.in. pod Szubinem. Z pułkiem Bartkowiak walczył również na froncie południowo-zachodnim pod Rawiczem i Zdunami. Podczas odbywania swojej służby wojskowej w okolicach Nowosielska, 16.08.1920 r., został ranny w rękę. Do wojska powrócił po miesięcznej rekonwalescencji i nadal służył w 68. p. Pracował wówczas na warsztatach w Oddziale Kierownictwa Transportu Wojskowego w Inowrocławiu i Szamotułach, gdzie pełnił służbę do 1921 r. Następnie skierowano Bartkowiaka do 73. pp. stacjonującego wówczas w Biedrusku, skąd został zwolniony do cywila 21.12.1921 r. Po zakończeniu służby wojskowej pracował najpierw jako pracownik leśny, a następnie został skierowany do pracy w charakterze pracownika drogowego. Przynależał do organizacji zawodowej drogowców. Pełnił również funkcję prezesa robotników rolnych i leśnych przy Polskim Zjednoczeniu Zawodowym. Był prezesem Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” i członkiem Zarządu Kasy Chorych w Skokach. Uczęszczał na wykłady „Niedzielnego Uniwersytetu”. 8.09.1939 r. wraz ze swoją żoną i dziećmi uniknął rozstrzelania przez hitlerowców, którzy w krwawy sposób zajęli Skoków. W okresie okupacji niemieckiej 1939-1945 również był zatrudniony jako pracownik drogowy. Pod koniec wojny, w 1944 r., przymuszony do kopania okopów i umacniania niemieckich fortyfikacji. Swoje wojenne przeżycia opisał w broszurce pt: Wspomnienia z czasów okupacji miasta Skoków, wydanej w Zakładach Kartograficznych K. Bonowskiego w Wągrowcu w 1945 r. Po wojnie został prezesem Opieki Rodzicielskiej przy Publicznej Szkole Powszechnej im. Adama Mickiewicza w Skokach. W sierpniu 1947 r. z całą rodziną osiedlił się w Szkocji, miejscowości leżącej w dawnym powiecie szubińskim. Pracował w Powiatowym Zarządzie Dróg jako nadzorca dróg i mostów. W roku 1967 przeszedł na emeryturę. Był członkiem koła rynarzewskiego ZBoWiD-u. Odznaczony m.in.: Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym (1962), Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1969), Medalem "Za Długoletnie Pożycie Małżeńskie" (1974), złotą i srebrną Odznaką Przodownika Pracy. W 1924 r. zawarł związek małżeński z Michaliną Jakubowską (1.09.1900-24.09.1989), z którą miał 4 dzieci: Eleonorę (1926-1974), Irenę (ur. 1928), Hieronima (1930) i Waleriana (1933). Zmarł 10.10.1989 r. w Szkocji, a pochowany został na cmentarzu parafialnym w Rynarzewie.


autor publikacji : Piotr S. Adamczewski


bibliografia : Archiwum Zarządu Oddziału ZKRP i BWP w Bydgoszczy. Teczka osobowa F. Bartkowiaka (życiorys, deklaracja wstąpienia do ZBoWiD-u, wnioski na odznaczenia), sygn. 462/1571. Obecnie w CAW w Warszawie; F. Bartkowiak, Wspomnienia z okupacji miasta Skoków, Wągrowiec 1945; Archiwum Parafii pw. św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Rynarzewie. Księga Zmarłych 1978-1996, Liber Copulatorum 1952-1961; Relacja syna Waleriana Bartkowiaka z Szubina spisana przez autora.


  Bartkowiak Franciszek

powrót do poprzedniej strony | do góry


Data wydruku : 2024-04-25
Źródło : Powstanie Wielkopolskie 1918-1919 na Pałukach i Krajnie - ludzie, miejsca, wydarzenia - https://powstanie.szubin.net

Powstanie Wielkopolskie 1918-1919 na Pałukach i Krajnie - ludzie, miejsca, wydarzenia - Muzeum Ziemi Szubińskiej im. Zenona Erdmanna

Dane adresowe

Muzeum Ziemi Szubińskiej
im. Zenona Erdmanna
ul. Szkolna 2
89-200 Szubin

E-mail

powstanie@szubin.net
muzeum@szubin.net

Telefony

52 384 24 75

Godziny otwarcia

w dni powszednie w godzinach od 8.00 do 16.00

Odwiedziny serwisu

dzisiaj13
wczoraj30
razem160250

Muzeum Ziemi Szubińskiej

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie”.
„Utworzenie strony internetowej i wydanie przewodnika promującego miejsca pamięci narodowej związanej z Powstaniem Wielkopolskim 1918-1919”
współfinansowana jest ze środków Unii Europejskiej w ramach osi 4 – Leader Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007–2013.
Instytucja Zarządzająca PROW 2007–2013 – Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi