Powstańcze biografie

Bruski Franciszek

Bruski Franciszek (1878-1954), ur. 4.10.1878 r. w miejscowości Rataje koło Łobżenicy. Do szkoły powszechnej chodził w Wyrzysku, a po jej ukończeniu uczył się w Wyrzysku w zawodzie kołodziejskim. Po zakończeniu nauki odbywał praktykę czeladniczą w różnych warsztatach kołodziejskich. 13.10.1899 r. został powołany do odbycia zasadniczej służby wojskowej w wojsku pruskim w Inowrocławiu.
W 1903 r. zawarł związek małżeński z Eleonorą (Leonią) Bożych urodzoną 2.02.1883 r. w Jadwiźynie koło Wyrzyska, córką Jana, rolnika, i Antoniny z domu Wacławskiej i zamieszkał w Dąbkach, gdzie pracował jako mistrz kołodziejski w miejscowym majątku hrabiego Bnińskiego. Tu przychodzą na świat jego dzieci: Florian, Bronisława, Izajasz, Zofia (1914-1990) i Emilia. Syn Józef urodził się już w Białośliwiu. Dwóch synów Wojciech i Jan zmarło w wieku dziecięcym.
Z chwilą wybuchu I wojny światowej został zmobilizowany do wojska pruskiego i wysłany na front rosyjski. W 1915 r. został awansowany do stopnia podoficerskiego. 9.03.1916 r. został jako inwalida, po przebyciu ciężkiej choroby, zwolniony z wojska. Po powrocie do domu z powodu złego stanu zdrowia nie mógł pracować i leczył się przez 9 miesięcy, co spowodowało utratę pracy w Dąbkach.
W miejscowości Wiktorówko koło Łobżenicy nabył w 1916 r. gospodarstwo rolne i tam zamieszkał z rodziną. W 1917 r. gmina niemiecka zmusiła go do opuszczenia tego gospodarstwa. Przez pewien czas mieszkał w Osieku, a pod koniec 1917 r. nabył gospodarstwo rolne w Białośliwiu, gdzie również założył warsztat kołodziejski.
27.12.1918 r. uczestniczył w zebraniu organizacyjnym powstańców wielkopolskich, które miało miejsce na terenie gorzelni w Nieżychowie. Na to zebranie przyjechał własną furmanką, którą powoził syn Florian. Jako jeden z posiadających najwyższy stopień wojskowy został wybrany komendantem oddziału w Białośliwiu. Organizował przygotowania do opanowania Białośliwia, co nastąpiło 4.01.1919 r. W jego domu była siedziba dowództwa oddziału, a jego żona bezinteresownie przygotowywała posiłki dla powstańców. 7.01.1919 r. po opanowaniu Białośliwia przez żołnierzy 149. pruskiego pułku piechoty z Piły został we własnym domu aresztowany. Korzystając z nieuwagi wartowników, zdołał uciec i schronił się po południowej stronie Noteci. Do Białośliwia wrócił dopiero 22.01.1920 r. wraz z wkraczającymi do miasteczka żołnierzami 7. Płk. Strzel. Wlkp.
W okresie międzywojennym zajmował się własnym gospodarstwem rolnym oraz prowadził warsztat kołodziejski. Był prezesem miejscowego Koła Towarzystwa Powstańców i Wojaków.
W okresie okupacji został aresztowany i przetrzymywany jako zakładnik. Początkowo przez jeden tydzień trzymano go w piwnicy szkoły w Białośliwiu, a następnie przez 3 tygodnie w obozie przejściowym w Grabownie. Doznał ciężkich obrażeń cielesnych, co spowodowało pogorszenie stanu zdrowia oraz zwolnienie z obozu. Zarabiał na życie dorywczymi pracami kołodziejskimi w niemieckich gospodarstwach. W 1940 r. został wyrzucony ze swego gospodarstwa i zamieszkał w Dworzakowie niedaleko Białośliwia. Do własnego domu wrócił 24.01.1945 r. wraz z wkraczającymi do Białośliwia wojskami radzieckimi. Do śmierci pracował we własnym gospodarstwie, ale już nie powrócił do zdrowia.
Za działalność niepodległościową został odznaczony Medalem Niepodległości (leg. nr 14361-24/5567).
Zmarł w Białośliwiu w grudniu 1954 r. i został pochowany na miejscowym cmentarzu parafialnym. W tym samym grobie w 1990 r. pochowano jego córkę Zofię.

autor publikacji : Wojciech Kicman

bibliografia :

Życiorys Franciszka Burskiego spisany przez jego syna Izajasza; List Floriana Burskiego do matki i sióstr z 22.05.1957 r.; Życiorys Leonii Burskiej potwierdzony przez ppłk. Sławińskiego.

powrót do poprzedniej strony | do góry