Powstańcze biografie

Filipiak Jan, Ksiądz

Filipiak Jan (1881-1946) ksiądz, ur. 20.08.1881 r. w Ośniszczewku. Do gimnazjum uczęszczał w Inowrocławiu, maturę zaś zdał w Rogoźnie. Święcenia kapłańskie otrzymał w Poznaniu w 1909 r. Był wikariuszem w Łopiennie, Kłecku i Witkowie, a od 15.03.1913 r. w kościele farnym w Bydgoszczy. 1.04.1914 r. został prebendarzem kościoła pw. św. Trójcy w Bydgoszczy i zarządzał nim do stycznia 1920 r. Wokół tego kościoła skupiało się polskie środowisko niepodległościowe w Bydgoszczy. Przy jego zaangażowaniu i za inspiracją Wincentego Wierzejewskiego w 1917 r. rozpoczęła działalność 1. Drużyna Skautowa im. Stanisława Staszica, w której duży nacisk kładziono na wychowanie patriotyczne. Kilku skautom bydgoskim (m.in. Stefanowi Budniarskiemu, Wojciechowi Budzińskiemu i Alojzemu Lemke) po wybuchu Powstania Wielkopolskiego udało się przedostać do wojsk powstańczych. W listopadzie 1918 r. został kierownikiem Komisji Szkolnej Polskiej Rady Ludowej na miasto Bydgoszcz i przedmieścia. Organizował szkolnictwo i przygotowywał kadrę nauczycielską dla bydgoskich szkół. Wprowadzał lekcje języka polskiego do szkół niemieckich. Czuwał nad gromadzeniem i przesyłaniem powstańcom broni i żywności. W grudniu 1918 r. został delegatem na Polski Sejm Dzielnicowy w Poznaniu. W styczniu 1919 r., gdy na bydgoskim dworcu wraz z liczną grupą Polaków oczekiwał na transport wziętych do niewoli powstańców wielkopolskich, został pobity przez niemieckich kolejarzy. Od lipca 1919 r. aktywnie współdziałał z Podkomisarzem Rady Ludowej na Obwód Nadnotecki z siedzibą w Bydgoszczy. Wypełniał także funkcję pełnomocnika Naczelnej Rady Ludowej. 19.01.1920 r. wszedł w skład delegacji polskich władz przejmujących Bydgoszcz. W sierpniu 1920 r. został mianowany członkiem tymczasowej Rady Miejskiej i komisarycznym radcą miejskim. W latach 1920-1928 kierował Katolickim Seminarium Nauczycielskim Męskim. W 1928 r. objął parafię w Panigrodzu koło Gołańczy i funkcję dziekana w Łeknie. Podczas okupacji niemieckiej był zarządcą parafii w Wągrowcu. Po II wojnie światowej został proboszczem parafii pw. św. Mikołaja w Inowrocławiu i dziekanem dekanatu inowrocławskiego II. Zmarł 26.09.1946 r. w Inowrocławiu.

autor publikacji : Wojciech Zawadzki

bibliografia : S. Błażejewski, J. Kutta, M. Romaniuk, Bydgoski słownik biograficzny, t. I, Bydgoszcz 1994, s. 46-47; Bydgoszcz w dobie powstania wielkopolskiego, praca zbiorowa pod red. Z. Grota, Bydgoszcz 1970; Historia Bydgoszczy, t. I do roku 1920, Warszawa–Poznań 1991; M. Hojka, Wierni Macierzy, Bydgoszczanie w Powstaniu Wielkopolskim 1918/19, Bydgoszcz 1999.

powrót do poprzedniej strony | do góry