Powstańcze biografie

Beutler Zdzisław

Beutler Zdzisław (1885-1940), s. Bronisława, dzierżawcy majątku rolnego Wygoda w ówczesnym powiecie średzkim, oraz Gabryeli z domu Zielewskiej. Ur. 20.12.1885 r. w Jarocinie. Uczęszczał do szkoły miejskiej w Kępnie (4 lata) i gimnazjum we Wschowie (6 lat). Ukończył trzyletnią szkołę rolniczą w Bojanowie. Służbę wojskową odbył w 1. Płk. Strzel. Konnych (3.10.1903-18.09.1906). Do wybuchu wojny gospodarował w Wygodzie. 2.05.1914 r. zmobilizowany do armii niemieckiej. Służył w 10. Płk. Art. Lekkiej i 56. Płk. Art. Lekkiej na froncie zachodnim i wschodnim. 18.11.1918 r. w stopniu unterfeldwebel (plut.) zwolniony z wojska. Od końca grudnia 1918 r. organizował oddział ochotników z Nekli, obejmując (2.01.1919 r.) nad nim dowództwo. Na rozkaz ppłk. K Grudzielskiego wyjechał (początkowo z 66 ludźmi) do Wrześni, następnie do Gniezna. W działaniach pod Szubinem (od 11.01) oddział został włączony do kompanii wrzesińskiej. Podczas ataku na miasto Beutler osłaniał na prawym skrzydle działania oddziału por. S. Śliwińskiego. Zaatakował Niemców ostrzeliwujących jego kompanię z budynku domu poprawczego. Do końca stycznia 1919 r. kompania działała w rejonie Szubina, Rud, Rynarzewa, pod Turem i Szczepicami. W czasie walk pod Szubinem (1.02) na czele oddziału ochotników przekroczył Noteć. Po krótkiej walce zdobył dworzec w Zamościu i obsadził przyczółek mostowy. Następnego dnia pod ogniem artylerii niemieckiej zdobył Samoklęski Małe. Kompania Beutlera, odpierając atak niemiecki (2.02), zdobyła ciężkie działo. Osobiście poprowadził patrol zwiadowczy (15 powstańców) pod Tur, Brzózki, Zacisze i Wiśniówkę, gdzie obsadzono przyczółek mostowy. Według ppor. W. Kluza: „w walkach na froncie płn. Beutler służył nam w tych wszystkich akcjach przykładem męstwa nieustraszonego żołnierza, przygotowanego na wszystkie ewentualności”. W okresie formowania 4. Płk. Strzel. Wlkp. kompania wcielona została do 3. baonu tegoż pułku. Dekretem Komisariatu NRL nr 193 (poz. 16 z 24.06.1919) został mianowany ppor. z dniem 6.09.1919 r. i przeniesiony do 9. Płk. Strzel. Wlkp. (późniejszy 67. pp.) na dowódcę taborów, z którym przeszedł szlak bojowy na wschodzie w latach 1919-1920. Wskutek choroby przedzielony został (31.07.1920) do baonu zapasowego pułku jako dowódca kompanii. 2.12.1919 r. mianowany por. Od 29.12 wrócił na stanowisko oficera taborowego 69. pp. W 1921 r. przeniesiony do rezerwy. Kilka lat gospodarował na roli w Zalasowie, w ówczesnym powiecie poznańskim, równocześnie pełniąc urząd wójta gminy Swarzędz. Około 1930 r. przeprowadził się do Tucholi. Szkolił szwadron krakusów przysposobienia wojskowego i wychowania fizycznego. Był odznaczony m.in.: Orderem Virtuti Militari V kl. (za Powstanie Wielkopolskie), Krzyżem Walecznym i Medalem Niepodległości. Rodziny nie założył. W końcu września 1939 r. za udział w Powstaniu Wielkopolskim został aresztowany przez Niemców i rozstrzelany w połowie 1940 r.

autor publikacji : Bogusław Polak

bibliografia : CAW, Akta personalne; TU NRL, nr 37 z 16.07.1919 r., s. 206; Ankieta opracowana przez Zofię Matuszak, ZBoWiD Nekla; A. Ciszak, Września i powiat wrzesiński w okresie Powstania Wielkopolskiego 1918-1919, Września 1968; W. Lewandowski, A. Załęski, Bój o Szubin dnia 11 stycznia 1919 r., t. 1-2, Poznań 1936-1937; A. Czubiński, Z. Grot, B. Miśkiewicz, Powstanie Wielkopolskie 1918-1919. Zarys dziejów, Warszawa-Poznań 1978, Art. ukazał się w Słowniku biograficznym powstańców wielkopolskich 1918-1919, pod red. A. Czubińskiego, B. Polaka, Poznań 2002, s. 31-32.

powrót do poprzedniej strony | do góry