Powstańcze biografie

Małek Władysław

Małek Władysław (1864-1935), ur. w rodzinie rzemieślniczej 12.02.1864 r. w Dębnie, w dawnym powiecie wyrzyskim. Z czasem zamieszkał w Szubinie i włączył się w pracę społeczną miasta. Zajmował się także krawiectwem i kupiectwem. Posiadał sklep. Wchodził w skład Zarządu Towarzystwa Przemysłowego w Szubinie.
Uczestniczył w zawiązywaniu Rady Robotniczo-Żołnierskiej w listopadzie 1918 r. podczas zebrania w Domu Polskim. W wyniku przewrotu 17/18.11.1918 r. w Szubinie usunięto z urzędu niemieckiego burmistrza Blocka. Przez ponad tydzień funkcję tę pełnił Władysław Małek – pierwszy polski porozbiorowy burmistrz miasta Szubina. 18.11 o godz. 14.00 wprowadzono go na fotel burmistrza. „W połowie listopada obywatele miasta Szubina w osobach, które pamiętam: Franciszek Alwin, Józef Siuchniński, Jan Bembnista, Władysław Małek, Różkowski oraz inni zwołali zebranie wszystkich obywateli Szubina do Domu Ludowego. Zebranie miało się rozpocząć o godzinie 15. Na zebraniu tym byli znani mnie wszyscy Polacy, część Niemców i Żydów. (...). W czasie paru chwil wywiązała się dyskusja, w której ob. Małek jako przewodniczący wybuchnął, że my 150 lat nie mogliśmy się wypowiedzieć, że teraz nadszedł czas, w którym każdy obywatel może się wypowiedzieć”  – wspominał powstaniec Jan Bratkowski z Kowalewa, uczestnik wiecu. W tych dniach wraz z Walerym Cerkaskim, Franciszkiem Alwinem i Józefem Siuchnińskim Władysław Małek kilkakrotnie udawał się do Łabiszyna i Inowrocławia celem nawiązania kontaktów z istniejącymi tam organizacjami podziemnymi, działającymi pod pozorem Rad Robotniczo-Żołnierskich. Kadencja burmistrza Małka trwała zaledwie 10 dni do 27.11, gdyż Niemcy znów wprowadzili swoją władzę i swojego burmistrza na urząd. Mimo przybycia do Szubina także oddziału Heimatschutzu Polacy nie zaprzestali przygotowań do walki z zaborcą. Jednym z filarów tych działań był Małek, który uczestniczył we wszystkich szubińskich wydarzeniach pierwszych dni stycznia 1919 r. Oddziały powstańcze wyzwoliły miasto 11.01.1919 r. Na urząd burmistrza powołano ponownie Władysława Małka. Po zakończeniu powstania i złożeniu urzędu burmistrza dalej zajmował się krawiectwem. Za zasługi dla ojczyzny był wielokrotnie wyróżniany i odznaczany. Otrzymał m.in.: Krzyż Powstańców Śląskich, Medal „Polska Swemu Obrońcy". Odznaczenia te po latach przekazały do Muzeum Ziemi Szubińskiej w Szubinie jego córki. Zmarł 27.03.1935 r. w Damasławku w domu syna, u którego zamieszkał na stare lata. Zwłoki zostały przetransportowane do Szubina. Pogrzeb odbył się 30.03.1935 r. 

Grób Władysława Małka odnowiło Stowarzyszenie WIARA LECHA -- ZOBACZ TUTAJ

autor publikacji : Kamila Czechowska

bibliografia : S. Strauchman, O wolność Szubina, Szubin 1934; Dzieje Szubina, pod. red. M. Biskupa, Szubin 1974 r.; Archiwum Zarządu Oddziału ZKRP i BWP w Bydgoszczy, sygn. 5/252. Obecnie CAW w Warszawie.

linki :
Odnowione mogiły na szubińskim cmentarzu ZOBACZ TUTAJ

powrót do poprzedniej strony | do góry