Powstańcze biografie

Gutkowski Józef

Gutkowski Józef (1901-1983), s. Wincentego, mistrza rzeźnickiego, i Władysławy z domu Goncarzewicz. Ur. 12.06.1901 r. w Rynarzewie. Od kwietnia 1908 r. do kwietnia 1915 r. uczęszczał do szkoły powszechnej w Rynarzewie, w której ukończył 4 klasy – 8 oddziałów – z wynikiem dobrym. Po zakończeniu nauki pracował wraz z ojcem Wincentym w warsztacie, gdzie wyuczył się zawodu rzeźnickiego, a także pomagał w prowadzeniu gospodarstwa. Od 1.01 do 12.01.1919 r. służył w samorzutnym oddziale powstańczym zorganizowanym przez ks. proboszcza Mieczysława Buławskiego i organistę Kazimierza Tomaszewskiego. W dniu 12.01.1919 r. zabrany przez Grenzschutz wraz ze 120 mieszkańcami miasteczka i internowany w obozie dla jeńców wojennych w  Altdamm (Szczecin-Dąbie). W czasie kilkudniowego transportu kolejowego w bydlęcych wagonach został dotkliwie pobity przez eskortujące ich wojsko, czego dowodem były blizny pozostałe aż do śmierci. Po powrocie z obozu w dniu 28.03.1919 r. wstąpił w szeregi Straży Ludowej w Rynarzewie i pomimo podpisania swojego wyroku śmierci, gdyby wziął udział w walkach przeciwko Niemcom, walczył w Powstaniu Wielkopolskim w okolicy Rynarzewa. W lipcu 1919 r. powołany do czynnej służby wojskowej, którą odbył w 3. Płk. Wlkp. Wojsk Kolejowych. Podczas swojej służby w styczniu 1920 r. brał udział w zajmowaniu przez Wojsko Wielkopolskie Pomorza. Po zdemobilizowaniu w sierpniu 1922 r. powrócił do Rynarzewa, gdzie pracował na gospodarstwie rodziców. W dniu 29.11.1929 r. wstąpił w związek małżeński z Weroniką Siernicką (1907-1985). Małżonkowie mieli 2 dzieci: Mirosławę (ur. 1930) i Witolda (1943-1996).
W listopadzie 1939 r. Gutkowski został wywłaszczony przez hitlerowców wraz z rodziną ze swojej posesji i osadzony w obozie przesiedleńczym w Szubinie. Po wyprowadzeniu z obozu zmuszony był do pracy przymusowej na roli u niemieckich gospodarzy. Po oswobodzeniu z okupacji hitlerowskiej w 1945 r. powrócił z rodziną do Rynarzewa, gdzie pracował razem z żoną na 7,35-hektarowym gospodarstwie. Udzielał się czynnie w organizacjach kombatanckich na terenie Rynarzewa i Szubina. Za zasługi dla ojczyzny odznaczony Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym (1969). Decyzją Rady Państwa z 26.04.1972 r. mianowany na stopień ppor. rez. Wojska Polskiego. Zmarł 7.09.1983 r. w Rynarzewie, gdzie też został pochowany na miejscowym cmentarzu parafialnym.

autor publikacji : Piotr S. Adamczewski

bibliografia : Archiwum Państwowe w Bydgoszczy. Księga Urodzeń USC Rynarzewo 1901, sygn.82; Archiwum Związku Kombatantów RP i Byłych Więźniów Politycznych w Bydgoszczy, sygn. 3489 (kwestionariusz weryfikacyjny wstąpienia do ZBoWiD-u, wniosek na odznaczenie Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym z 1969 r., własnoręczny życiorys J. Gutkowskiego); Archiwum Parafii pw. św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Rynarzewie, Księga Zgonów sygn. 1983; Izba Patrona Zespołu Szkół im. Powstańców Wielkopolskich w Rynarzewie. Lista internowanych mieszkańców Rynarzewo do obozu jenieckiego w Altdamm (12.01.1919-28.03.1919), poz.13; Akt Nominacji na ppor. WP z 26 kwietnia 1972 r.

powrót do poprzedniej strony | do góry