Powstańcze biografie

Gidaszewski Kazimierz

Gidaszewski Kazimierz (1851-1926), ks. proboszcz, dziekan, ur. w 1851 r. Święcenia kapłańskie otrzymał w Gnieźnie w 1876 r. W 1895 r. został proboszczem w Mroczy. Szybko zyskał duże zaufanie i wielki szacunek parafian. Szczególną uwagę skupiał na pomocy dla ubogich oraz na działalności patriotycznej. Z jego inicjatywy wznowił działalność Chór Parafialny pw. św. Cecylii. Był również współzałożycielem Banku Ludowego. Pobudował Dom Katolicki, sfinalizował budowę nowych organów kościelnych, rozpoczął starania o budowę nowego kościoła. Niekwestionowany przywódca duchowy działań powstańców z Mroczy. W opracowaniu Wspomnienia uczestników Powstania Wielkopolskiego z Mroczy w styczniu 1919 r. autorstwa Feliksa Kałasa czytamy m.in.: „Echo poznańskich karabinów rozeszło się błyskawicznie po całej Wielkopolsce i dotarło aż do Mroczy. Za przykładem wyzwalających się miasteczek Kcynii i Nakła 1 stycznia 1919 roku oraz zachęcani przez wielkiego swego patriotę, proboszcza dziekana Gidaszewskiego, w noc sylwestrową, w Domu Katolickim podczas walnego zebrania utworzono mrotecką Straż Ludową. Prezesem został aptekarz Edward Speichert, a komendantem rozbrojenia plutonowy Władysław Dornowski i sierżanci Franciszek Bożych z Feliksem Kałasem. Zgłosiło się ponad 70 ochotników, w większości byłych żołnierzy. Mimo okropnych frontowych przeżyć, gdzie większość odniosła rany, straciła braci, kolegów, nikt ani nic nie powstrzymało ich przed narażeniem własnego życia dla tej szlachetnej sprawy, jaką było oswobodzenie własnego miasta od znienawidzonych Prusaków”.
W maju 1919 r. ks. Gidaszewski został kapelanem 7. Płk. Strzel. Wlkp.
W szeregach tej formacji wkroczył w styczniu 1920 r. na teren powiatu wyrzyskiego, zgodnie z postanowieniami traktatu wersalskiego z 28.06.1919 r. Ostatni żołnierz niemiecki opuścił Mroczę 21.01.1920 r., a 22.01.1920 r. 7. Płk Strzel. Wlkp. pod dowództwem płk. Wrzalińskiego wmaszerował do miasta entuzjastycznie witany przez mieszkańców Mroczy. W imieniu mroteckiej Rady Ludowej zorganizowanej jeszcze w 1918 r. przemawiał jej prezes Speichert, a z ramienia miasta witał wkraczające na rynek wojska Piotr Kapsa. Uczennica szkolna wręczyła dowódcy kwiaty, wygłaszając okolicznościowy wiersz napisany przez dziekana Kazimierza Gidaszewskiego. Drugiej dziewczynce pułkownik musiał rozwiązać czarną szarfę, którą miała związane ręce, a na której był napis: „Mrocza okuta w kajdany”, co symbolizowało koniec niewoli pruskiej. Wśród śpiewu, pieśni patriotycznych, kościelnych i szpaleru członków polskich organizacji tłumy ludności witały polskie wojsko, symbol odrodzonej i niepodległej Polski. Ksiądz Gidaszewski zmarł 18.03.1926 r. po ciężkiej chorobie.

autor publikacji : Jarosław Odrobiński

bibliografia : J. Odrobiński, Powstanie Wielkopolskie 1918-1919 w Mroczy i okolicy. 90 rocznica wydarzeń, Mrocza 2008, s. 102-104.

powrót do poprzedniej strony | do góry