Powstańcze biografie

Ebel Kazimierz

Ebel Kazimierz (1896-1967), s. Hieronima i Bronisławy. Ur. 12.02.1896 r. w Łachowie niedaleko Szubina. Z wykształcenia mistrz kołodziejski. Prowadził warsztat kołodziejski, był też domokrążcą handlującym różnymi towarami. Po wojnie obok kołodziejstwa podjął pracę w słodowni w Szubinie. Mieszkał w Szubinie przy ul. Rzeźnej, dzisiejszej ul. Dworcowej. Poślubił Teresę z domu Stypczyńską z Jabłowa, z którą doczekał się urodzonego w 1939 r. syna Ryszarda.
W czasie I wojny światowej służył w wojsku niemieckim w 2. baonie saperów ze Stettin (Szczecin). Na przełomie 1918 i 1919 r. przebywał w domu na przepustce wojskowej. 2.01.1919 r. planował wrócić do niemieckiej jednostki, ale tego dnia nie kursowały już pociągi. Wracając z dworca kolejowego do domu w Łachowie, spotkał Hieronima Dąbrowskiego, który poinformował go o trwającym w Wielkopolsce powstaniu i o planowanym wybuchu powstania w Szubinie. Ebel jeszcze tego samego dnia wziął udział w rozbrajaniu żołnierzy niemieckich. Po tej akcji wrócił do Łachowa, gdzie zwerbował 3 ochotników: Franciszka Krupskiego, Stanisława Bleję i Stanisława Stefańskiego. Razem z nimi, uzbrojeni tylko w kije, udał się ponownie do Szubina. Po drodze napotkali ośmioosobowy oddział niemiecki. Odwaga Kazimierza Ebla doprowadziła do rozbrojenia Niemców, a zdobyczne karabiny przekazano Janowi Bembniście na potrzeby Polaków. Po zajęciu magistratu w Szubinie powstańcy ruszyli przejąć pozostałe urzędy, w tym pocztę i dworzec kolejowy. Nie udała się natomiast próba rozbrojenia stacjonujących w Hotelu Centralnym w Szubinie żołnierzy pruskich, którzy zostali wcześniej ostrzeżeni. Miasto było krótko wolne, gdyż Niemcy wsparci posiłkami z Bydgoszczy odbili je. Po opanowaniu Szubina rozpoczęły się aresztowania wśród Polaków. Kazimierz Ebel wraz z Hieronimem Alwinem, Walentym Dypczyńskim, dr. Podkomorskim, Kazimierzem Różkowskim, Franciszkiem Ciesielskim, braćmi Sobota, Janem Thielmannem, Hieronimem Lisieckim, Romanem Staniszewskim i Józefem Cyranowskim zbiegli do Zalesia. Po zwycięstwie nad Niemcami i zdobyciu Szubina 11.01.1919 r. Ebel wstąpił do kompanii szubińskiej. W jej szeregach walczył w stopniu szer. do 3.06.1919 r., a następnie służył w 8. baonie saperów Wojsk Wielkopolskich.
Za udział w powstaniu odznaczony Odznaką Powstańca Broni. Członek Towarzystwa Powstańców i Wojaków w Szubinie i Związku Powstańców Wielkopolskich w Kołaczkowie. Zasłużony działacz strażacki w Szubinie. Strażakiem został w 1927 r. W 1952 r. uroczyście obchodził dwudziestopięciolecie ofiarnej pracy na polu pożarnictwa. W okresie Polski Ludowej przechowywał w ukryciu kopię przedwojennego sztandaru strażackiego wykonaną w 1947 r., a którą ówczesne służby bezpieczeństwa chciały zarekwirować i zniszczyć. Kazimierz nie doczekał się już przekazania sztandaru na ręce OSP, a uczyniły to jego siostry. Przedwojenny sztandar nie zachował się przez lata okupacji, ale jego kopia służy szubińskiemu OSP do dziś. W czasie wojny z narażeniem życia Kazimierz Ebel odkuł z pomnika poświęconego powstańcom wielkopolskim akt erekcyjny wraz ze spisem wszystkich powstańców. Dzięki temu wielu z nich uniknęło śmierci. Zmarł w 1967 r.

autor publikacji : Kamila Czechowska

bibliografia : Archiwum Muzeum Ziemi Szubińskiej w Szubinie, sygn. 38/1420, w tym relacje rodzinne i dyplom OSP w Szubinie na nazwisko Ebel Kazimierz; Szkice Stanisława Śledzikowskiego − w archiwum Muzeum Ziemi Szubińskiej w Szubinie; Relacja Stanisława Jackiewicza − w archiwum Muzeum Ziemi Szubińskiej w Szubinie.

powrót do poprzedniej strony | do góry