Powstańcze biografie

Andrzejewski Stanisław

Andrzejewski Stanisław (1900-1982), s. Franciszka, rolnika, i Marii z domu Wachowiak. Ur. w Gromadnie koło Kcyni 16.04.1900 r. Ukończył czteroklasową szkołę powszechną w 1914 r., a następnie podjął pracę u rodziców na gospodarstwie rolnym. W 1918 r. został powołany do armii niemieckiej. Stacjonował w Hamburgu. W grudniu 1918 r. wrócił w rodzinne strony.
Przystąpił do powstania, wstępując w szeregi kompanii kcyńskiej 7.01.1919 r. W czasie powstania uczestniczył w walkach pod bezpośrednim dowództwem plutonowego Krzysztofiaka na odcinku dowodzonym przez ppor. Jana Sławińskiego m.in. pod Mieczkowem, Gromadnem, a także pod Paterkiem, Rynarzewem oraz w okolicach Rawicza. 2.02.1919 r. brał udział w kontrataku powstańczym na linii Smogulec – Nowa Wieś. Oddział poniósł tam poważne straty. Pięć osób zginęło, a kilkanaście dostało się do niemieckiej niewoli. Po powstaniu skierowany na front wojny polsko-bolszewickiej. Służbę w wojsku zakończył w 1922 r. w Białymstoku w stopniu kpr. Po zakończeniu wojny wrócił do Poznania, a następnie wysłano go do Warszawy jako ordynansa konnego Szefa Misji Francuskiej w Warszawie. Przebywał tam półtora roku. Do domu wrócił w 1924 r. W okresie międzywojennym jego udział w powstaniu potwierdziło Centralne Archiwum Wojskowe. W 1928 r. przeprowadził się do Iwna, gdzie najmował się do prac na gospodarstwach rolnych. W 1933 r. wstąpił w związek małżeński. Rozpoczął pracę jako handlarz nabiałem. Był członkiem Związku Powstańców i Wojaków, a w latach 1928-1972 był komendantem Straży Pożarnej w Iwnie.
Z początkiem II wojny światowej okoliczni Niemcy pobili Andrzejewskiego za to, że uczestniczył w Powstaniu Wielkopolskim. Został też aresztowany, ale udało mu się zbiec i ukryć. Udał się do Cerekwicy koło Żnina, gdzie w tamtejszym majątku pracował jako fornal. 5.03.1943 r. został ponownie aresztowany i osadzony w Inowrocławiu. Z obozu zwolniono go w październiku 1944 r. Po zakończeniu wojny wrócił do Iwna, gdzie objął gospodarstwo poniemieckie. Wstąpił w szeregi Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego, w którym pełnił funkcję prezesa koła. W latach 1950-1956 był sołtysem w Iwnie. Członek Rady Nadzorczej w Gminnej Spółdzielni Samopomoc Chłopska w Kcyni i PZGS w Szubinie, a także w Banku Spółdzielczym w Kcyni. Odznaczony Brązowym Krzyżem Zasługi (1953),  Krzyżem Powstańców Wielkopolskich (1957) i Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1975). Zmarł 17.05.1982 r.

autor publikacji : Kamila Czechowska

bibliografia : Archiwum Zarządu Oddziału ZKRP i BWP w Bydgoszczy. Obecnie w CAW w Warszawie.

powrót do poprzedniej strony | do góry