Powstańcze biografie

Tryjanowski Stanisław

Tryjanowski Stanisław (1890-1939?), ur. 13.11.1890 r. w Sączkowie, w ówczesnym powiecie śmigielskim. Podczas I wojny światowej w armii niemieckiej. Służył od sierpnia 1914 r. do 10.11.1918 r. Osiągnął stopień feldwebla (sierż.). W Wojsku Polskim jako ochotnik od 11.11.1918 r. Początkowo w Służbie Straży i Bezpieczeństwa pełnił funkcję sierżanta - szefa 4. kompanii (dowódca Adam Białoszyński), później był dowódcą 4. kompanii w II Baonie Garnizonowym w Poznaniu. Będąc członkiem dowództwa Służby Straży i Bezpieczeństwa, uczestniczył w przygotowaniach do powstania i militarnego przejęcia władzy w mieście. Na czele swojej kompanii od 13.02.1919 r. walczył z Niemcami o utrzymanie linii rz. Obry. „14 II próbowali Niemcy ponownie wtargnąć do Kopanicy, wysiłek ich był jednak daremny. Natarcie odparła kompania poznańska pod dowództwem dzielnego naczelnika Tryjanowskiego Stanisława”. 15 lutego nacierał na Wielki Grójec. W ramach organizacji Wojsk Wielkopolskich 4. kompanii II Baonu Garniz. została wcielona 12.04.1919 r. jako 12. kompania strzelecka do 7. Płk. Strzel. Wlkp. (późniejszy 61. pp.). Tryjanowski w tym czasie był już w stopniu aspiranta oficerskiego. Podczas organizacji pułku wyróżnił się jako „wybitny organizator i dowódca kompanii”. Dekretem Naczelnej Rady Ludowej w kwietniu 1919 r. mianowany ppor. 27.10.1919 r. kompania podoficerska pułku pod dowództwem por. Koczorowskiego oddała honory Naczelnikowi Państwa Józefowi Piłsudskiemu, który będąc w Poznaniu, odwiedził tego dnia Gniezno. Jednym z dowódców plutonów był Tryjanowski. W styczniu 1920 r. w szeregach 61. pp. obejmował dla Polski ziemię chodzieską i wyrzyską. W wojnie polsko-bolszewickiej brał udział na tym samym stanowisku. Porucznik ze starszeństwem z 1.06.1919 r. Po zakończeniu wojny na wschodzie w listopadzie 1920 r. powrócił z pułkiem do Gniezna, który miał być stałym garnizonem jednostki. Jednak rok później 61. pp. został przeniesiony do Bydgoszczy. Tryjanowski awansował na kapitana ze starszeństwem z dniem 1.07.1923 r. Po 1926 r. przeniesiony do 42. pp. w Białymstoku. W 1932 r. służył już w PKU w Końskich. Prawdopodobnie był oficerem instrukcyjnym Przysp. Wojsk. i Wych. Fiz. Rankiem 3.09.1939 r. na czele doraźnie zmobilizowanego plutonu rezerwistów, w większości w ubiorach cywilnych i z bronią z magazynu KRU, samochodem chevrolet wyruszył do Przedborza nad Pilicą, by odeprzeć tam napad rzekomej V kolumny. W rzeczywistości był to patrol rozpoznawczy na transporterach opancerzonych z 1. D. Panc. Wehrmachtu. Tryjanowski prowadził działania rozpoznawcze i przygotowawcze do odparcia nieprzyjaciela. Jednak, gdy do miasta wkroczył niemiecki Oddział Wydzielony z 1. D. Panc. w składzie wzmocnionej kompanii czołgów, pluton polski wycofał się bez walki. Dalsze jego losy pozostają nieznane. Odznaczony Krzyżem Walecznych.

autor publikacji : Wojciech Zawadzki

bibliografia : A. Biskupski [kapitan WP], Historia 61 Pułku Piechoty Wielkopolskiej (7 Pułku Strzelców Wielkopolskich), t. I, Walki powstańcze na froncie zachodnim i północnym Wielkopolski. Organizacja pułku, Bydgoszcz 1925; A. Czubiński, Z. Grot, B. Mickiewicz, Powstanie Wielkopolskie, Poznań 1978; Lista starszeństwa oficerów zawodowych piechoty, 5 czerwiec 1935, Warszawa 1935; Roczniki oficerskie 1923, 1928, 1932; W. Rupniewski [kpt.], Zarys historii wojennej 61-go Pułku Piechoty Wielkopolskiej, Warszawa 1929; W. Zawadzki, Przedborski wrzesień, Obrona i zniszczenie miasta przez Niemców w 1939 r., Bydgoszcz 2004.

powrót do poprzedniej strony | do góry