Scenariusz lekcji w II klasie Gimnazjum nr 2 w Szubinie
Temat: Powstanie Wielkopolskie 1918-1919
Cele edukacyjne
Uczeń:
- zna datę wybuchu Powstania Wielkopolskiego,
- wymieni przyczyny wybuchu powstania,
- wie, kim był Ignacy Paderewski,
- scharakteryzuje sytuację polityczną w Wielkopolsce tuż przed zakończeniem I wojny światowej,
- wskaże na mapie historycznej „Kształtowanie granic państwa polskiego po I wojnie światowej’’ – Wielkopolskę i Poznań,
- określi, jaką rolę w powstaniu odegrali gen. Stanisław Taczak (naczelny dowódca powstania 28.12.1918-15.01.1919), gen. Józef Dowbor-Muśnicki (naczelny dowódca powstania od 16.01.1919 r.),
- scharakteryzuje ważniejsze bitwy powstania na froncie północnym,
- oceni rolę społeczeństwa polskiego w walkach o włączenie Wielkopolski w granice odradzającego się państwa polskiego,
- określi stosunek mocarstw zachodnich do walk powstańczych w Wielkopolsce,
- oceni znaczenie zwycięstwa Powstania Wielkopolskiego dla przyszłości Polski i Polaków.

Treści kształcenia
1. Sytuacja polityczna w Europie po zakończeniu I wojny światowej.
2. Kształtowanie granic państwa polskiego po I wojnie światowej.
3. Walki Polaków o niepodległość.

Metody nauczania
Praca z mapą, z tekstem źródłowym, opowiadanie.

Formy nauczania
Praca nauczyciela z klasą, praca w grupach.

Środki dydaktyczne
Mapa, podręcznik, encyklopedia, słownik historyczny, biogramy powstańców, papier.

Tok lekcji
1.Nauczyciel prosi wskazanych uczniów o przypomnienie kolegom przebiegu walk na froncie wschodnim podczas I wojny światowej, kapitulacji państw centralnych oraz sytuacji społeczno-politycznej w Niemczech i Austro-Węgrzech jesienią 1918 r.
2. Nauczyciel przedstawia uczniom sytuację społeczno-polityczną na ziemiach polskich jesienią 1918 r.
3. Nauczyciel prosi ucznia, by wskazał na mapie Europy ziemie polskie po zakończeniu I wojny światowej, gdy kształtowało się państwo polskie.
3. Nauczyciel dzieli zespół klasowy na cztery grupy sześcioosobowe, rozdaje papier i prosi, aby przedstawiciel każdej grupy wylosował zadanie.
4. Grupy pracują ok. 20 minut.
5. Po wykonaniu wylosowanych zadań każda grupa prezentuje wyniki swojej pracy.

Z a d a n i a  d l a  g r u p
Zadanie dla grupy 1
Waszym zadaniem jest przygotowanie kalendarium Powstania Wielkopolskiego 1918-1919. Wyróżnijcie w szczególny sposób (podkreślenie, pogrubienie) wydarzenia, które uznacie za najważniejsze, podczas prezentacji uzasadnijcie, dlaczego właśnie te wydarzenia wybraliście.
Zadanie dla grupy 2
Waszym zadaniem jest przygotowanie krótkich biogramów sylwetek przywódców powstania, którzy odegrali w czasie walk znaczące role. W prezentacji możecie uwzględnić wojskowych jak i polityków nawet z własnego regionu. Uzasadnijcie, dlaczego właśnie te osoby wskazaliście.
Zadanie dla grupy 3
Waszym zadaniem jest przygotowanie mapy konturowej Europy z 1919 r. i umieszczenie na niej Wielkopolski oraz w odpowiednich miejscach ważniejszych miejsc bitw z Powstania Wielkopolskiego 1918-1919, możecie uwzględnić własny region. Podczas prezentacji uzasadnijcie, dlaczego te bitwy zaznaczyliście.
Zadanie dla grupy 4
Waszym zadaniem jest wykonanie trzech plakatów przedstawiających hasła i idee głoszone przez Polaków, patriotów podczas Powstania Wielkopolskiego 1918-1919 na terenie Wielkopolski i innych ziem polskich. Podczas prezentacji omówcie wpływ tych haseł i idei na przebieg walk i zwycięstwo Polaków zakończone włączeniem Wielkopolski do państwa polskiego.