Miejsca pamięci narodowej

Pomnik w miejscu bitwy o pociąg pancerny w Zamościu

miejscowość : Zamość
adres : ul. Poznańska
gmina : Szubin
powiat : nakielski
województwo : kujawsko-pomorskie » pokaż na mapie

Przy drodze krajowej nr 5 stoi monumentalna bryła pomnika poświęconego pamięci powstańców wielkopolskich 1918-1919, a w szczególności bitwie o niemiecki pociąg pancerny z 18.02.1919 r. Pomnik autorstwa Rudolfa Rogattego stanął w tym miejscu w 1969 r. z okazji 50. rocznicy Powstania Wielkopolskiego.
Bryła pomnika składa się z 2 elementów, na których widnieją orły w koronach oraz napisy sławiące bohaterstwo powstańców z roku 1919. W 1989 r. wmurowano od strony drogi wiodącej do Łochowa pamiątkową tablicę, która informuje o poległych 29 powstańcach w walce o niemiecki pociąg pancerny w 1919 r. Cały teren przy pomniku został wówczas ogrodzony metalowym ogrodzeniem i wyłożony płytami chodnikowymi oraz upiększony zielenią.
Polacy, myśląc o zdobyciu pociągu pancernego, nie ograniczyli się wyłącznie do wysadzenia toru. Liczyli się z tym, że Niemcy nie oddadzą pociągu pancernego bez walki i dojdzie do starcia z przeciwnikiem, dysponującym dużą siłą ogniową. Załoga walcząca po stronie niemieckiej liczyła przeszło 400 ludzi. Wywiązała się walka, która trwała 2 godziny, do godziny 11. Zarówno gnieźnieńscy, jak i poznańscy powstańcy kilkakrotnie zrywali się do szturmu, lecz zostali przygwożdżeni do ziemi ogniem broniących się rozpaczliwie Niemców – załogi, która pozostała w pociągu, i osłony.
Niemiecki pociąg pancerny pod Rynarzewem zdobyto 18.02.1919 r. W czasie walki poległ dowódca 4. kompanii gnieźnieńskiej, dawny komendant koszar kawaleryjskich, Mariusz Wachtel. W akcji zdobycia pociągu zginęło 29 powstańców, których pochowano na rodzinnych cmentarzach w całej Wielkopolsce.
Pociąg pancerny został nazwany imieniem „Danuta”, na cześć żony jednego z walczących, i służył polskiej armii na kresach zachodnich w okolicach Margonina. 16.09.1939 r. został zbombardowany i zniszczony przez Niemców.

4.01.2013 r. doszło do kradzieży elementów metalowych z pomnika. ZOBACZ TUTAJ

16.02.2015 r. odbył się I bieg im. Mariusza Wachtla Gniezno-Zamość ZOBACZ TUTAJ

autor publikacji : Kamila Czechowska

bibliografia :

linki :
Dzieci z Rynarzewa 28.10.2011 r. oddały hołd poległym ZOBACZ TUTAJ

Pozostał tylko orła cień - dewastacja pomnika w Zamościu  ZOBACZ TUTAJ

16.02.2015 r. odbył się I bieg im. Mariusza Wachtla Gniezno-Zamość ZOBACZ TUTAJ

powrót do poprzedniej strony | do góry